شرک و صورتهایی از آن

قوله تعالى: ﴿إِنَّ اللهَ لَا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ﴾؛ یعنی خداوند کسی را که به او شرک ورزد، نمی‌آمرزد. پس عقایدی که درباره‌ی ذات و صفات الٰهی است، باور داشتن آن‌ها برای مخلوق شرک است.

 بعضی از مراتب شرک بدین قرار است:

شریک گردانیدن در علم

یعنی اعتقاد داشتن نسبت به عالِم و به اصطلاح مرشدی که او از همه‌ی احوال ما، هر وقت اطلاع دارد و پرسیدن اخبار غیب از اهل نجوم و درویشان یا یقین دانستن سخنان فال‌گیر یا از دور صدا کردن کسی و چنین پنداشتن که او اطلاع می‌شود، یا به نام کسی روزه گرفتن و… همه شرک‌اند.

إشراک فی التصرف

یعنی نسبت به کسی تصور کردن که او نفع دهنده و ضرر رساننده است یا از کسی برآورده کردن آرزو، رزق و فرزند خواستن [همه شرک به شمار می‌آیند].

شریک گردانیدن در عبادت

کسی را سجده کردن، حیوانی را به نام کسی مشخص و نامدار کردن، نذر کردن برای کسی یا گذاشتن اموال نذر بر مزار و طواف قبر یا مکان کسی، ترجیح دادن رسم یا قول کسی در مقابل حکم خدا، در جلوی کسی مانند رکوع خم شدن و ذبح حیوان به نام کسی و ستارگان را در کارهای دنیوی مؤثر دانستن یا منحوس دانستن یک ماه و… شرک هستند.

معارف القرآن/ ترجمه مولانا حسین پور