شرک در محبت

منظور، محبت بندگی و عبودیت است که مستلزم جلال، بزرگی، تواضع و خضوعی است که جز برای خداوند تنها و بی شریک شایسته نیست. و هر وقت بنده این محبت را برای غیر خداوند بکار برد دچار شرک اکبر شده است. دلیل برای آن این فرموده الله تعالی می باشد:

{وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْدَادًا یُحِبُّونَهُمْ کَحُبِّ اللَّهِ وَالَّذِینَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِلَّهِ} بقره ۱۶۵٫

«و از مردم کسانی هستند که غیر از خداوند شریکانی برای او برمی گزینند که به اندازه الله آنها را دوست دارند و کسانی که ایمان دارند بیشترین حب و دوست داشتنشان برای الله است.».

انواع محبت و حکم هر کدام:

ابن‌القیم رحمه‌الله درباره‌ی انواع محبت، چنین گفته است:

چهار نوع محبت وجود دارد که باید تفاوتش را دانست و میان آن‌ها فرق گذاشت. کسی که در میان انواع محبت، فرق نمی‌گذارد، به گمراهی و کج‌روی دچار می‌شود.

اول: محبت الله می‌باشد. این محبت، به‌تنهایی برای نجات بنده از عذاب الهی و برخورداری از اجر و پاداش، کافی نیست؛ زیرا مشرکان و یهود و نصارا نیز، الله را دوست دارند.

دوم: محبت آن‌چه که الله دوست دارد. این، همان محبتی است که ورود بنده به اسلام یا خروجش از دین، به آن بستگی دارد و محبوب‌ترین بنده نزد الله، کسانی هستند که این نوع محبت در آن‌ها قوی‌تر است.

سوم: محبت برای الله و به‌خاطر الله که در حقیقت لازمه‌ی محبت با چیزهایی است که الله دوست می‌دارد و محبت نوع دوم، یعنی محبت آن‌چه که الله دوست دارد، تنها با محبت برای الله و به‌خاطر الله، تحقق می‌یابد.

چهارم: محبت شرک‌آمیزی است که بنده، چیزی یا کسی را با الله دوست بدارد؛ لذا هرکس، چیزی یا کسی را با الله دوست بدارد، نه به‌خاطر الله یا برای او، چنین کسی، معبودی جز الله برگزیده و این، محبتِ مشرکان است؛ یعنی محبتی که مشرکان نسبت به معبودان باطل خود دارند».

الجواب الکافی، لإبن‌القیم،
(ج:۱، ص: ۱۳۴).

ابن‌قیم هم‌چنین در کتاب «الروح» می‌نویسد:
«تفاوت محبت نوع سوم با چهارم، در این است که محبت برای الله، از کمالِ ایمان است؛ ولی نوع چهارم محبت، عینِ شرک می‌باشد. این، یک تفاوت اساسی است که هرکسی، محتاج و بلکه ناگزیر به دانستن آن است».

الروح لابن قیم (ج ۱ ، ص: ۲۵).