طاغوت در لغت: بر وزن فَعَلوت و از مادهی طغیان است، گفته میشود: طَغَی: وقتی از حدش تجاوز کند.
طاغوت از نظر شرع: ابن تیمیه میگوید: «طاغوت هر تعظیم شده یا هرکسی است که در غیر طاعت الله و رسولش ع خود را بزرگ جلوه دهد، چه انسان چه شیطان یا هر چیزی از بت ها باشد».[۱]
ابن القیم رحمهالله میگوید: «هر چیزی که بنده او را از حدش بیرون بَرَد چه معبود باشد، یا پیروی شده یا اطاعت شده، طاغوت است. پس طاغوت هر قومی کسی است که غیر الله و رسولش صلی الله علیه وسلم به سوی او حکم برند. یا غیر از الله او را بپرستند یا بدون بصیرتی از جانب الله از او تبعیت کرده یا در آنچه که نمیدانند آن طاعت الله است، از او اطاعت نمایند؛ پس اینها طواغیت دنیا هستند. وقتی در آنها تأمل کرده و در وضعیت مردم نسبت به آنها فکر کنی، میبینی که بیشترشان از عبادت الله به سوی عبادت طاغوت و از تحاکم و داوری بردن به سوی الله و رسولش صلی الله علیه وسلم به طرف داوری بردن به سوی طاغوت، و از اطاعت الله و پیروی از رسولش صلی الله علیه وسلم به سوی طاغوت و پیروی از آن روی آوردهاند».[۲]
[۱]– قاعده فی المحبه، ج: ۱، ص: ۱۸۷٫
[۲]– اعلام الموقعین، ج: ۱، ص: ۵۰٫
برگرفته از تحقیقات مفید در مهمترین ابواب عقیده