قرآن کریم، کلام خدا و آخرین کتابیست که یگانه آفرینندهی جهان، توسط جبرئیل علیه السلام بر قلب نازنین پیامبر صلی الله علیه وسلم نازل کرده است. قرآن کریم بصورت تدریجی از ابتدای بعثت (آیات ابتدایی سورهی علق) تا انتهای حیات رسول خدا (آیهی ۲۸۱ سورهی بقره) نازل شده است(۱) ، با سورهی «الفاتحه» آغاز شده و با سورهی «الناس» پایان میپذیرد و بر حسب محل نزول، عدهای از آن مکی، و عدهای دیگر مدنی میباشند. (۲) در زمان پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم عدهای از صحابه مسئول کتابت وحی بوده(۳) و عدهای دیگر آن را به سینه میسپردهاند.(۴) پس از وفات پیامبر صلی الله علیه وسلم نیز صحابهی ایشان در رساندن قرآن به نسل بعدی که تابعین هستند، تلاش بسیاری کردهاند و هر کدام شاگردانی تربیت کردهاند.(۵)
به همین ترتیب قرآن کریم بصورت متواتر به دست ما رسیده است(۶) و هیچ آیهای در آن نیست که از کلام بشر باشد، و به اجماع علمای اسلام ادعای تحریف و یا انکار حرفی از حروف آن کفرآور است و شخص را از دایرهی اسلام خارج میکند.(۷)
———————————-
۱ . المقدمات الأساسیه فی علوم القرآن، ص ۳۵
۲ . آیات مکی قبل از هجرت به مدینه، و آیات مدنی پس از هجرت نازل شدهاند.
۳. از بزرگان این گروه میتوان علی بن ابی طالب، زید بن ثابت، أبی بن کعب و معاویه رضی الله عنهم را ذکر کرد.
۴. از بزرگان این گروه هم میتوان به أبی بن کعب، معاذ بن جبل، زید بن ثابت، عبد الله بن مسعود، سالم مولی أبی حذیفه، أبو درداء، أبو زید انصاری و عبد الله بن عمرو بن عاص رضی الله عنهم اشاره کرد.
۵ . مشهورترین مدارس تفسیر قرآن به این صورت هستند: ۱٫ مدرسهی مکی به استادی سیدنا عبد الله بن عباس رضی الله عنهم، که مشهورترین شاگردانش عکرمه، عطاء بن أبی رباح و سعید بن جبیر هستند. ۲٫ مدرسهی مدنی که شیخ آن أبی بن کعب انصاری رضی الله عنه است و زید بن أسلم و محمد بن کعب مشهورترین شاگردانش هستند. ۳٫ مدرسهی عراقی به استادی عبد الله بن مسعود رضی الله عنه که شاگردانی مانند علقمه بن قیس و مسروق بن أجدع را تربیت کرد.
۶ . البرهان فی علوم القرآن، ج ۲، ص ۱۲۱
۷. الصارم المسلول علی شاتم الرسول، ص ۵۸۶
مقاله پیشنهادی
شبهه مخالفان حدیث و آیه «در کتاب هیچ چیز را فرو نگذاشتهایم»
یکی دیگر از شبههایی که مطرح میکنند فهم آنها از فرمودهی خداوند و این آیه …