آمین گفتن
از وائل بن حجر روایت است : (کان رسول الله صلی الله علیه وسلم إذا قرأ ولا الضالین قال آمین و رفع بها صوته)[۳] «پیامبرصلی الله علیه وسلم وقتی که ولاالضالین را میخواند، با صدای بلند میگفت : آمین»
و از ابوهریره روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود : (إذا أمن الإمام فأمنوا، فإن من وافق تأمینه تأمین الملائکه غفرله ما تقدم من ذنبه)[۴]
«وقتی امام آمین گفت شما هم آمین بگویید چون کسی که آمین گفتنش همزمان با آمین گفتن ملائکه باشد گناهان (صغیره) پیشینش بخشوده میشود».
قرائت بعد از فاتحه :
از ابوقتاده روایت است : (کان النبی صلی الله علیه وسلم یقرأ فی الرکعتین الأولین من صلاه الظهر بفاتحه الکتاب و سورتین، یطول فی الأولی و یقصر فی الثانیه، و یسمع الآیه أحیانا، و کان یقرأ فی العصر بفاتحه الکتاب و سورتین، و کان یطول فی الرکعه الأولی من صلاه الصبح و یقصر فی الثانیه)[۵]
«پیامبر صلی الله علیه وسلم در دو رکعت اول نماز ظهر فاتحه و دو سوره میخواند که رکعت اول را طولانی و دومی را کوتاهتر میکرد، و گاهی آیه را طوری میخواند که ما آن را میشنیدیم. و در نماز عصر فاتحه و دو سوره را قرائت میکرد، و رکعت اول نماز صبح را طولانی و رکعت دوم را کوتاهتر میخواند».
از ابوقتاده روایت است : (کان النبی صلی الله علیه وسلم یقرأ فی الرکعتین الأولیین من الظهر و العصر بفاتحه الکتاب و سوره، و یسمعنا الآیه أحیانا، و یقرأ فی الرکعتین الأخریین بفاتحه الکتاب)[۶]
«پیامبر صلی الله علیه وسلم در دو رکعت اول نماز ظهر و عصر فاتحه و سورهای را میخواند و گاهی آیه را طوری تلاوت میکرد که آن را میشنیدیم، و در دو رکعت آخر فاتحه را میخواند».
بعضی اوقات قرائت (سوره) در دو رکعت آخر سنت است؛ به دلیل حدیث أبوسعید: (أن النبی صلی الله علیه وسلم کان یقرأ فی صلاه الظهر فی الرکعتین الأولیین فی کل رکعه قدر ثلاثین آیه، وفی الأخریین قدر خمس عشر آیه، أو قال نصف ذلک، و فی العصر فی الرکعتین الأولیین فی کل رکعه قدر قراءه خمس عشر آیه، و فی الأخریین قدر نصف ذلک)[۷]
«پیامبر صلی الله علیه وسلم در دو رکعت اول نماز ظهر در هر رکعت به اندازه سی آیه، و در دو رکعت آخر به اندازه پانزده آیه یا گفت نصف آن و در نماز عصر در دو رکعت اول در هر رکعت به اندازه پانزده آیه و در دو رکعت آخر به اندازه نصف آن قرائت میکرد».
سنت است که قرائت در نماز صبح و دو رکعت اول نماز مغرب و عشاء، جهری و در نماز ظهر و عصر و رکعت سوم مغرب و دو رکعت آخر عشاء سری باشد.
[۳]) صحیح : [صفه الصلاه ۸۲]، د(۹۲۰/۲۰۵/۳)، ت (۲۴۸/۱۵۷/۱).[۴]) متفق علیه : م (۴۱۰/۳۰۷/۱)، خ (۷۸۰/۲۶۲/۲)، نس (۱۴۴/۲)، د (۹۲۴/۲۱۱/۳)، ت (۲۵۰/۱۵۸/۱)، جع (۸۵۱/۲۷۷/۱).
[۵]) صحیح : [ص. نس ۹۳۲]، خ (۷۵۹/۲۴۳/۲).
[۶]) صحیح : [مختصر م ۲۸۶]، م (۴۲۱/۱۵۵/۳۳۱/۱).
[۷]) صحیح : [مختصر م ۲۸۷]، م (۴۵۲ – ۱۵۷ -/۳۳۴/۱).