سلفیت اصطلاحی جامع برای منهجی است که سلف صالح در دریافت دین و فهم آن در زمینه اعتقادات، معاملات، احکام، تربیت، دعوت و تزکیه نفس بر آن اعتماد کرده و در مسیر آن حرکت نمودند. و نیز بر کسانی که در قدیم و جدید پایبند به این منهج هستند، دلالت می کند.
و این منهج در دریافت دین و فهم آن و عمل بدان و دعوت به سوی آن، مصداق همان رهنمود الهی است که می فرماید: «وَمِمَّنْ خَلَقْنَا أُمَّهٌ یَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَبِهِ یَعْدِلُونَ » (اعراف: ۱۸۱» «و از (میان) آنان که آفریدهایم، گروهی هستند که به حق هدایت مینمایند و به آن (حکم و) عدالت میکنند.»[۱]
و این همان اسلام صحیح است و همان صراط مستقیم الهی و ریسمان استواری است که خداوند متعال ما را به پیروی از آن دستور داده است: «وَأَنَّ هَذَا صِرَاطِی مُسْتَقِیماً فَاتَّبِعُوهُ وَلاَ تَتَّبِعُواْ السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکُمْ عَن سَبِیلِهِ ذَلِکُمْ وَصَّاکُم بِهِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ» (انعام: ۱۵۳) «و این راه مستقیم من است، پس از آن پیروی کنید و از راههای (پراکنده) پیروی نکنی که شما را از راه الله دور میکند. این چیزی است که الله شما را به آن سفارش نموده است، شاید پرهیزگار شوید».
از عبدالله بن مسعود روایت است که می گوید: «روزی رسول الله خطی برای ما کشید و فرمود: «این راه الله است.» سپس خطهایی در اطراف آن کشید و فرمود: «این راههای مختلف است که بر سر هر راهی شیطانی قرار دارد که به سوی آن فرا میخواند.» سپس این آیه را تلاوت فرمود: «وَأَنَّ هَذَا صِرَاطِی مُسْتَقِیماً فَاتَّبِعُوهُ وَلاَ تَتَّبِعُواْ السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکُمْ عَن سَبِیلِهِ ذَلِکُمْ وَصَّاکُم بِهِ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ»: یعنی از خطوط اطراف پرهیز نکنید.»[۲]
شیخ محمد بن صالح عثیمین رحمهالله میگوید: «سلفیت پیروی از منهج و راه و روش رسول الله صلی الله علیه وسلم و اصحابش میباشد؛ چرا که آنها سلف و پیشینیان ما بودند که بر ما پیشی گرفتند، لذا پیروی از آنها سلفیت میباشد.»[۳]
[۱] – بنگر به تفسیر این آیه در «تیسیر الکریم الرحمن»: (تفسیر راستین) علامه ابن سعدی.
[۲] – بخاری: الرقاق: ۶۴۱۷، ترمذی: صفه القیامه و الرقائق و الورع: ۲۴۵۴، ابن ماجه، الزهد: ۴۲۳۱، مسند احمد: ۱/۳۸۵، دارمی: الرقاق: ۲۷۲۹
[۳] – لقاء باب المفتوح، سوال: ۱۳۲۲