عبدالله بن عمر روایت کرده است: «قال رَسُولُ اللهِ : لَیْسَ عَلَى الْمُسَافِرِ جُمُعَهٌ.»
(۱) * «پیامبر فرمودند: بر مسافر نماز جمعه واجب نیست.»
به نظر میرسد که سفر و خارج شدن از محل سکونت قبل از نداء و أذان ظهر جمعه به هر دلیلی هیچ ایراد شرعی ندارد و مُباح میباشد و تمامی روایاتی که در جهت منع و تحریم و یا کراهت آن وجود دارند از حیث سند ایراد دارند و قابل احتجاج نمیباشند. پس میتوان نتیجه گرفت که سفر بعد از زوال و أذان ظهر جمعه حرام میباشد مگر اینکه با وجود سفرش نماز جمعه اش را در سفر ادا نماید و نماز جمعه بر چنین مسافری فرض میباشد ولی سفر قبل آن مُباح میباشد پس نماز جمعه بر چنین مسافری طبق فرموده های پیامبر عظیم الشأن صلی الله علیه و سلم فرض نیست.
—————–
(۱) * – (صحیح لغیره): این روایت از طریق عبدالله بن عمر وحسن بصری از رسول الله ج روایت شده است:
اما طریق عبدالله بن عمرب: دارقطنی، السنن (ج۲ص۴) / طبرانی، المعجم الاوسط (ج۱ص۲۴۹) والمعجم الکبیر (ج۱۱ص۱۶۹) از طریق (إسماعیل بن الفضل و أحمد بن یحیى الحلوانی) روایت کردهاند: «ثنا عبیدالله بن عمر القواریری ثنا أبو بکر الحنفی عن عبد الله بن نافع عن أبیه عن بن عمر عن النبی ج قال: لیس على المسافر جمعه.»
اما این روایت «باطل» است چرا که اوّلاً: ابوبکر عبدالله بن نافع القرشى العدوى: امامان بخاری وابوحاتم وابوزرعه وابواحمد الحاکم گفتهاند: «منکرالحدیث» وامامان نسایی ودارقطنی گفتهاند: «متروک الحدیث» وامام علی بن المدینی گفته است: «روى أحادیث منکرهٌ» وامام ابن حبان گفته است: «کان یخطىء و لایعلم فلایحتج بأخباره التى لم یوافق فیها الثقات» واما یحیی بن معین گفته است: «ضعیفً یکتب حدیثه» [ابن حجر، تهذیب التهذیب (ج۶ص۵۳) / ابوزرعه، سوالات البرذعی (ش۱۷۴)] وثانیاً: همین حدیث را با اسناد «صحیح» از قول عبدالله بن عمرب و موقوفاً روایت کردهاند .