زمانی که علما کلمه سلف را بکار می برند ، تمام این تعبیر حول صحابه ، یا صحابه و تابعین ، یا صحابه و تابعین و تابع تابعین که در سه قرن اول که رسول الله صلى الله علیه و سلم گواهی خیر القرون بودن آن را داده بود می چرخد و این امتیاز شامل آن دسته از علمای اعلام که ما اهل سنت به فضل و برتری آنها اعتراف میکنیم و اینکه مو به مو از سنت رسول الله صلى الله علیه و سلم پیروی کرده و از بدعتها دوری کرده بودند میشود
و در تأیید منهج آنها همین بس که الله در موردشان اینگونه فرموده است :
* ( و من یشاقق الرسول من بعد ما تبین له الهدی و یتبع غیر سبیل المؤمنین نوله ما تولى و نصله جهنم و ساءت مصیرا ) *
” کسی که با رسول الله صلى الله علیه و سلم بعد از اینکه – راه – هدایت – از راه ضلالت برای او – روشن شده است ، دشمنی کند و – راهى – جز راه مؤمنان در پیش گیرد او را به همان جهتی که دوستش داشته رهنمود میگردانیم و به دوزخش داخل میگردانیم و با آن میسوزانیم و دوزخ چه بد جایگاهی است “
● سوره نساء آیه ١١۵ ●
در اینجا الله بیان میفرماید : کسانی که از راه مؤمنان که مقصود آیه صحابه می باشد پیروی نکند دچار عذاب الهی خواهد شد ؛
در آیه دیگری بیان میفرماید :
* ( و السابقون الأولون من المهاجرین و الأنصار و الذین اتبعوهم بإحسان رضی الله عنهم و رضوا عنه و أعد لهم جنات تجری تحتها الأنهار خالدین فیها أبدا ذلک الفوز العظیم ) *
” پیشگامان نخستین مهاجران و انصار و کسانی که به نیکی روش آنان را در پیش گرفتند و راه ایشان را بخوبی پیمودند الله از آنان خوشنود است و ایشان هم از الله خوشنود هستند … ” إلخ ” ● سوره توبه آیه ١٠٠ ●
و در حدیث صحیح آمده است :” ( خیر الناس قرنی ، ثم الذین یلونهم ، ثم الذین یلونهم ) “
* بهترین مردم کسانی هستند که در عهد و زمان من بسر می برند ( صحابه ) ؛ و بعد ، کسانی که بعد از آنها می آیند ( تابعین ) ؛ و بعد، کسانی که پس از آنها می آیند ( تابع تابعین ) * [ متفق علیه ]
پس صحابه و تابعین تا سه قرنی که ایشان بیان فرمودند که بهترین مردم هستند ، سلف این امت هستند و تمام کسانی که بسوی آنچه که رسول الله دعوت میدادند ، دعوت دهد ، پس او بر منهج سلف است و در این مورد زمان و مکان هیچ تأثیرى ندارد بلکه ملاک این است که فهم قرآن و سنت در عقیده و احکام و سلوک بر مبنای فهم سلف صالح باشد پس هر کس که بدین طریق عمل کند از پیروان سلف محسوب میشود و لو اینکه از نظر زمان و مکان با آنها فاصله داشته باشد و هر کس با منهج سلف مخالفت کند از آنها نیست و لو اینکه در میان آنها زندگی کرده باشد ؛ بهترین سلف ، صحابه هستند زیرا آنها با صداقت و اخلاص تمام ، دین را از رسول الله آموختند چنانچه الله آنها را اینگونه توصیف میکند :
* ( من المؤمنین رجال صدقوا ما عاهدوا الله علیه فمنهم من قضى نحبه و منهم من ینتظر و ما بدلوا تبدیلا ) *
” در میان مؤمنان مردانی هستند که با الله در پیمانی که با او بسته اند صداقت داشته اند . برخی پیمان خود را بسر برده اند و برخی نیز در انتظارند ، آنان هیچگونه تغییر و تبدیلی در و پیمان خود نداده اند *
● سوره احزاب آیه ٢٣ ●
سپس کسانی که بعد از صحابه آمدند و در خیر القرون زیسته اند ؛ همان کسانی که رسول الله در موردشان فرمودند :
” خیر الناس قرنی ، ثم الذین یلونهم ، ثم الذین یلونهم “
[ متفق علیه ]
اینجاست که می گوییم پیروی از صحابه ، تابعیین و تابع تابعین اولی تر است و این به خاطر صداقت در ایمان آنها و اخلاص در عبادتشان است و اینکه آنها نگهبانان عقیده و پاسبانان شریعت هستند که قول با عملشان مطابقت داشته است به خاطر همین الله آنها را برای نشر دینش انتخاب کرد
رسول الله صلى الله علیه و سلم فرمودند :
* تفترق أمتی علی ثلاث و سبعین مله ، کلهم فى النار إلا مله واحده ، قالوا : من هى یا رسول الله ؟ قال : ما أنا علیه و أصحابى *
[ رواه الترمذی و صححه الآلبانی ]
” امت من به ٧٣ فرقه و گروه تقسیم میشود ؛ همه آن – فرق – در دوزخ هستند مگر ١ فرقه – که نجات یافته است – ، – صحابه – عرض کردند : اى رسول الله ! آن فرقه چه کسانى هستند ؟ – رسول الله صلى الله علیه و سلم – فرمودند : آنچه که من و یاران و اصحابم بر آن هستیم “
وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین