شیخ الإسلام محمد بن عبدالوهاب رحمه الله میگوید: طواغیت بسیارند و سران آنها پنج تا هستند:
اول: شیطان که به سوی عبادت غیر الله دعوت میکند
و هر شرک و کفری در اصل عبادتی برای شیطان به شمار میآید، چرا که انجام دهندهی آن از شیطان پیروی میکند، در نتیجه مرتکب شرک یا کفر میگردد؛ همچنان که الله تعالی میفرماید:
﴿۞ أَلَمْ أَعْهَدْ إِلَیْکُمْ یَا بَنِی آدَمَ أَن لَّا تَعْبُدُوا الشَّیْطَانَ ۖ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُّبِینٌ۶۰ وَأَنِ اعْبُدُونِی ۚ هَٰذَا صِرَاطٌ مُّسْتَقِیمٌ۶۱﴾ [یس: ۶۰-۶۱]
«مگر با شما پیمان نبستم ای فرزندان آدم که شیطان را عبادت نکنید همانا که او دشمن آشکار شماست. و اینکه تنها مرا بندگی کنید که راه راست همین است».
سپس عبادت هر طاغوتی هم به اعتبار پرستش غیر الله شرک به شمار میآید و بر این اساس هر مشرکی به عنوان پرستشگر بیش از یک معبود به جز الله، به شمار میآید و مصداق این قول الله تعالی است:
﴿هَٰؤُلَاءِ قَوْمُنَا اتَّخَذُوا مِن دُونِهِ آلِهَهً ۖ لَّوْلَا یَأْتُونَ عَلَیْهِم بِسُلْطَانٍ بَیِّنٍ ۖ فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَىٰ عَلَى اللَّهِ کَذِبًا﴾ [الکهف: ۱۵]
«اینان قوم ما هستند که غیر از او (الله)، معبودانی اختیار کردهاند چرا بر آنها دلیل روشنی نمیآورند پس کیست ظالم تر از کسی که بر الله دروغ ببندد؟».
و قول الله تعالی:
﴿أَأَتَّخِذُ مِن دُونِهِ آلِهَهً إِن یُرِدْنِ الرَّحْمَٰنُ بِضُرٍّ لَّا تُغْنِ عَنِّی شَفَاعَتُهُمْ شَیْئًا وَلَا یُنقِذُونِ﴾ [یس: ۲۳]
«آیا به جای او معبودانی بگیرم که اگر (الله) رحمن برایم زیانی بخواهد نه شفاعتشان مشکلی از من رفع میکند و نه نجاتم میدهند؟».
و در این فرمودهی الله متعال تأمل کن:
﴿ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا رَّجُلًا فِیهِ شُرَکَاءُ مُتَشَاکِسُونَ وَرَجُلًا سَلَمًا لِّرَجُلٍ هَلْ یَسْتَوِیَانِ مَثَلًا ۚ الْحَمْدُ لِلَّهِ ۚ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُونَ﴾ [الزمر: ۲۹]
«خداوند مردی (مملوک) را مثل زده که در (بردگی) او شریکانی است که پیوسته با هم اختلاف (و مشاجره) دارند، و مردی (مملوک) که تنها تسلیم یک شخص است، آیا (این دو) در وصف یکسانند؟! حمد و ستایش مخصوص خداوند است، بلکه بیشتر آنها نمیدانند».
دوم: هرکسی، مردم را به جای عبادت الله به سوی عبادت خود دعوت کند
سوم: کسی که غیر از الله پرستش شود، در حالیکه به آن راضی باشد
در این، دو نوع وارد میشود:
- طاغوتهایی که حرام الله را حلال و حلال الله را حرام میسازند.
- مشایخ صوفیها و رافضیها که برایشان سجده شده و به عنوان تبرک مسح میشوند.
چهارم: کسی که به جز الله ادّعای علم غیب میکند
دلیل آن قول الله تعالی است:
﴿قُل لَّا یَعْلَمُ مَن فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ الْغَیْبَ إِلَّا اللَّهُ ۚ وَمَا یَشْعُرُونَ أَیَّانَ یُبْعَثُونَ﴾ [النمل: ۶۵]
«بگو جز الله، کسی در آسمانها و زمین غیب نمیداند و نمیدانند کی برانگیخته میشوند».
در این نوع داخل میشود:
- ساحر
- کاهن
- پیشگو
- کسی که دست و فنجان میخواند.
- منجم (کسی که با استدلال به حرکت ستارگان ادعای غیب میکند).
پنجم: حکم کننده به غیر آنچه الله نازل نموده است
مواردی که در آن داخل میشوند:
- حکامی که به قوانین وضعی حکم میکنند.
- رؤسای عشایر و قبائل که بر اساس عادات و تقالید و رسوم قبیلهای، حکم میکنند
- اعضای مجلسهای کفری (پارلمان)
- اعضای مجالس قانونگذاری
- قاضیهای دادگاههای وضعی