سحر و جادو

 

سحر و جادو از جمله ابزارهایی است که شیطان توسط آن فرزندان آدم را به گمراهی سوق می دهد. شیاطین سحر و جادو را به انسانها می آموزند. جادو حاوی ‌ضرر و زیان است و هیچگونه نفع و سودی در ضمن ندارد. این علم می تواند موجب جدائی میان زن و شوهر شود و تفریق میان زوجین از بزرگترین و مهمترین کارهایی است که شیطان لشکریان خود را برای انجام آن اعزام می دارد.

خداوند می فرماید:

« وَمَا کَفَرَ سُلَیْمَانُ وَلَکِنَّ الشَّیْاطِینَ کَفَرُواْ یُعَلِّمُونَ النَّاسَ السِّحْرَ وَمَا أُنزِلَ عَلَى الْمَلَکَیْنِ بِبَابِلَ هَارُوتَ وَمَارُوتَ وَمَا یُعَلِّمَانِ مِنْ أَحَدٍ حَتَّى یَقُولاَ إِنَّمَا نَحْنُ فِتْنَهٌ فَلاَ تَکْفُرْ فَیَتَعَلَّمُونَ مِنْهُمَا مَا یُفَرِّقُونَ بِهِ بَیْنَ الْمَرْءِ وَزَوْجِهِ وَمَا هُم بِضَآرِّینَ بِهِ مِنْ أَحَدٍ إِلاَّ بِإِذْنِ اللّهِ وَیَتَعَلَّمُونَ مَا یَضُرُّهُمْ وَلاَ یَنفَعُهُمْ وَلَقَدْ عَلِمُواْ لَمَنِ اشْتَرَاهُ مَا لَهُ فِی الآخِرَهِ مِنْ خَلاَقٍ وَلَبِئْسَ مَا شَرَوْاْ بِهِ أَنفُسَهُمْ لَوْ کَانُواْ یَعْلَمُونَ». البقره: ١٠٢

(‏و حال آن که سلیمان هرگز (دست به سحر نیالوده و) کفر نورزیده است، و بلکه (این) شیاطین صفتان گناه‌پیشه، کفر ورزیده‌اند .  (زیرا چنین سخنانی را به هم بافته و به پیغمبر خدا سلیمان افتراء بسته و به جای دستورات آسمانی، به مردم) جادو و (خرافات و از آثار بجا مانده) آنچه در بابل بر دو فرشته هاروت و ماروت نازل گردیده بود می‌آموزند .  (دو فرشته‌ای که طریق سحرکردن را برای آشنائی به طرز ابطال آن به مردم یاد می‌دادند) و به هیچ کس چیزی نمی‌آموختند، مگر این که پیشاپیش بدو می‌گفتند: ما وسیله آزمایش هستیم کافر نشو (و آنچه به تو می‌آموزیم، به آشوب و کفر منتهی می‌گردد . آن را بشناس و خویشتن را از آن به دور دار . لیکن مردم نصیحت نپذیرفتند و از آموخته‌هایشان سوء استفاده کردند) . از ایشان چیزهائی آموختند (و در راهی از آن استفاده کردند) که با آن میان مرد و همسرش جدائی می‌افکندند. (آری این شیطان صفتان گناه‌پیشه، کفر ورزیدند، چون این گونه یاوه‌گوئیها و افسانه‌سرائیهای گذشتگان را بهم بافتند و آن را وسیله آموزش جادو به یهودیان کردند) و حال آن که با چنین جادوی (خویش) نمی‌توانند به کسی زیان برسانند مگر این که با اجازه و خواست خدا باشد . و آنان قسمتهائی را فرا می‌گرفتند که برایشان (از لحاظ دنیا و آخرت) زیان داشت و بدیشان سودی نمی‌رساند . و مسلّماً می‌دانستند هر کسی خریدار این گونه متاع باشد، بهره‌ای در آخرت نخواهد داشت . و چه زشت و ناپسند است آنچه خود را بدان فروخته (و آن را پیشه خویشتن ساخته‌اند) اگر می‌دانستند (و علم و دانشی می‌داشتند) . ‏

 

آیا سحر و جادو حقیقت دارد؟

علماء در این باره اختلاف نظر دارند؛ بعضی بر این باورند که جادو تخیل محض است و واقیت ندارد.

« فَإِذَا حِبَالُهُمْ وَعِصِیُّهُمْ یُخَیَّلُ إِلَیْهِ مِن سِحْرِهِمْ أَنَّهَا تَسْعَى». طه: ۶۶

(‏(آنان طنابها و عصاهای خود را انداختند . موسی) چنان به نظرش رسید که بر اثر جادوی ایشان، به ناگاه طنابها و عصاهای آنان (مار شده‌اند و می‌خزند و) تند راه می‌روند) . ‏

برخی دیگر بر این عقیده اند که جادو تخیل نیست و واقعیت دارد، همانگونه‌ که‌ آیه سوره بقره به‌ طور واضح آن را تأیید می‌نماید. صحیح این است که سحر و جادو بر دو قسم است:

قسم اول: تخیّل است و مبنایش ترفندهای علمی و حرکتهای سبک است.

قسم دوم:‌ آنست که واقعیت دارد و میان زن و شوهر تفریق ایجاد می کند و به جدائی آنها می‌انجامد.

 

یهود، رسول الله صلی الله علیه وسلم  را جادو کرده اند

امام بخاری از حضرت عایشه چنین نقل می کند:

شخصی بنام لبید بن الاعصم از قبیله زریق رسول الله صلی الله علیه وسلم  را جادو کرده بود و برای رسول الله صلی الله علیه وسلم  چنین احساس می شد که دارد کاری را انجام می‌دهد، ‌حال آنکه او عملی انجام نمی داد. حضرت عایشه در ادامه سخن خود می گوید: روزی یا شبی که رسول الله صلی الله علیه وسلم  نزد من بود، دعا کرد و بعد فرمود: ای عایشه! متوجه شدی؟ خداوند به من جواب داد آنچه را که از وی پرسیدم، ‌دو شخص نزد من آمدند؛ یکی کنار پاهایم و دیگری بر بالینم نشست، یکی از آنها از دیگری پرسید: ‌ناراحتی او(رسول الله صلی الله علیه وسلم) چیست؟ گفت: جادو شده است . گفت: چه کسی او را جادو کرده است؟ گفت: لبید بن الاعصم. گفت: در چه چیزی؟ گفت: در تار موهایی که بر اثر شانه کردن بیرون آمده اند و در خوشه درخت نر خرما پیچیده‌ شده‌اند. گفت: این تار موها و خوشه درخت خرما در کجا هستند؟ گفت: در چاه ذروان. رسول الله صلی الله علیه وسلم با چند تن از اصحاب به محل چاه رفتند. وقتی پیامبر صلی الله علیه وسلم بازگشت، فرمود: ای عائشه‌! آب آن مانند حنای قرمز بود و سر درختان خرمای آنجا مانند سر شیاطین بود . حضرت عایشه می گوید: عرض کردل: یا رسول الله! آنها را از چاه بیرون نیاوردی؟ فرمود: خداوند مرا از آن نجات داده است، دوست نداشتم که مردم را از خبر بدی با خبر کنم، لذا رسول الله صلی الله علیه وسلم  دستور داد تا آنها دفن شوند. (بخاری: ۱۰/۲۲۱ شماره: ۵۷۶۳٫).

چنین گفته نشود که جادوی رسول الله صلی الله علیه وسلم در نبوت و رسالت او شبهات را ایجاد کرده‌ است، زیرا تأثیر جادو از جسم مبارک رسول الله صلی الله علیه وسلم  تجاوز نکرده و به قلب و عقل او نرسیده است، لذا جادو مانند سایر بیماری ها است که برای رسول الله صلی الله علیه وسلم عارض شده اند و دین و شریعت به دلیل حفاظت خداوند محفوظ هستند:

« إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ». الحجر: ٩

(‏ما خود قرآن را فرستاده‌ایم و خود ما پاسدار آن می‌باشیم (و تا روز رستاخیز آن را از دستبرد دشمنان و از هرگونه تغییر و تبدیل زمان محفوظ و مصون می‌داریم)).