روزه گرفتن در چه روزهایی از ده روز اول ذی الحجه منزلت دارد؟ بیدار ماندن و نماز شب چطور؟
الحمدلله،
روزه گرفتن روز عرفه یعنی نهم ذی الحجه بسیار ثواب دارد، بطوریکه گناهان یکسال گذشته و یکسال آینده بخشیده میشود، و در واقع اعمال صالح در این ده روز دارای اجر و پاداش بزرگی است، لذا مستحب است که خود را در این ده روز مشغول عبادت کرد همچون روزه، صدقه، ذکر، قیام اللیل و غیره.
روزه روز عرفه: روزه عرفه به دلیل آنچه از رسول الله ـ صلی الله علیه و سلم ـ در مورد روزه عرفه به ثبوت رسیده است مستحب است. رسول الله ـ صلی الله علیه و سلم ـ می فرماید:
«(ثواب) آن را نزد الله اینگونه احتساب می کنم که کفاره گناهان سال قبل و سال بعدش باشد». (رواه مسلم)
اما هر کس که خود در صحرای عرفه حاضر باشد (یعنی خود حاجی باشد) روزه برایش مستحب نیست زیرا رسول الله ـ صلی الله علیه و سلم ـ در حالی که روزه نبود در عرفه وقوف نمود.
و از ابن عمر رضی الله عنهما روایت است که رسول الله ـ صلی الله علیه و سلم ـ فرمودند: «هیچ ایامی نیست که عمل صالح در آن محبوبتر از این ایام دهگانه باشد؛ پس در آنها بسیار تهلیل (لا اله الا الله) و تکبیر (الله اکبر) و تحمید (الحمدلله) بگویید» (رواه احمد)
سعید بن جبیر رحمه الله (راوی حدیث دوم از ابن عباس) وقتی که دهه ذی الحجه داخل می شد تا جایی در عبادت تلاش می کرد که توانش به پایان می رسید. (رواه الدارمی)
۶-و همچنین ابن حجر عسقلانی در فتح الباری (شرح صحیح بخاری) می فرماید: و آنچه در فضیلت و برتری ایام ذی الحجه نمایان است جمع شدن تمام عبادات در این مناسبت است، یعنی: نماز و روزه و صدقه و حج، و در هیچ مناسبت دیگری چنین نیست.
آنچه در این دهه مستحب است:
۱-نماز: در این ایام زود رفتن برای انجام فرائض در مسجد و بسیار انجام دادن نوافل مستحب است زیرا این اعمال از بهترین قربات است. ثوبان ـ رضی الله عنه ـ می فرماید: شنیدم رسول الله ـ صلی الله علیه و سلم ـ فرمودند: «بر تو باد بسیار سجده بردن برای الله که تو سجده ای برای الله نمی بری مگر آنکه الله تو را به خاطر آن درجه ای بالا می برد و گناهی از گناهانت پاک می کند» [رواه مسلم] و این فضیلت در تمام سال وجود دارد.
۲-روزه: از هنیده بن خالد ـ رضی الله عنه ـ از همسرش رضی الله عنها از برخی از همسران رسول الله ـ صلی الله علیه و سلم ـ روایت می کند که «رسول الله ـ صلی الله علیه و سلم ـ نهم ذی الحجه و روز عاشورا و سه روز از هر ماه را روزه می گرفت». (رواه الامام أحمد و أبوداود و النسائی)
امام نووی رحمه الله درباره روزه ایام ده گانه می فرماید: روزه آن شدیدا مستحب است.
۳-تکبیر و تهلیل و تحمید: به دلیل آنچه در حدیث ابن عمر رضی الله عنهما وارد شده است که پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمودند: «پس در این روزها (روزهای دهگانه) بسیار تهلیل و تکبیر و تحمید بگویید».
والله اعلم
وصلی الله وسلم علی محمد و علی آله و اتباعه الی یوم الدین