رعایت ادب در نزد پروردگار جل‌جلاله

۱ : در هر کاری که انجام می‌دهیم اخلاص خدا را داشته باشیم.

۲ : او را عبادت کنی و فرائض را بجای آوری همانگونه که دستور داده است.

۳ :به خاطر نعمتهایی که به تو داده است او را ستایش نمائید، خداوند می‌گوید: ﴿وَإِذۡ تَأَذَّنَ رَبُّکُمۡ لَئِن شَکَرۡتُمۡ لَأَزِیدَنَّکُمۡۖ وَلَئِن کَفَرۡتُمۡ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٞ ٧﴾ [ابراهیم: ۷]. «و(ای بنی‌اسرائیل: به یاد آورید) اگر شکرگزارى کنید، (نعمت خود را) بر شما خواهم افزود؛ و اگر ناسپاسى کنید، مجازاتم شدید است!».

۴ : بزرگداشتن خداوند و تعظیم و بزرگداشت شعایر پروردگار، خداوند می‌فرماید: ﴿وَمَا قَدَرُواْ ٱللَّهَ حَقَّ قَدۡرِهِۦٓ﴾ [الأنعام: ۹۱]. «کافران، خدا را چنانکه باید نشناخته‌اند و تعظیم نکرده‌اند».

۵ :بدون علم و آگاهی هیچ چیزی را به خدا نسبت ندهیم، خداوند می‌فرماید: ﴿وَلَا تَقُولُواْ لِمَا تَصِفُ أَلۡسِنَتُکُمُ ٱلۡکَذِبَ هَٰذَا حَلَٰلٞ وَهَٰذَا حَرَامٞ﴾ [النحل: ۱۱۶]. «به خاطر دروغى که بر زبانتان جارى می ‏شود (و چیزى را مجاز و چیزى را ممنوع می کنید،) نگویید: این حلال است و آن حرام‏، تا بر خدا افترا ببندید به یقین کسانى که به خدا دروغ می بندند، رستگار نخواهند شد».

۶ : یقین‌داشتن بر اینکه خداوند همیشه مراقب ما است، چه پنهان، و چه آشکارا، خداوند می‌گوید: ﴿وَیَعۡلَمُ مَا تُسِرُّونَ وَمَا تُعۡلِنُونَۚ وَٱللَّهُ عَلِیمُۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ ﴾ [التغابن: ۴]. «و از آنچه پنهان یا آشکار می‌کنید باخبر است، و خداوند از آنچه در درون سینه‌هاست، آگاه است».

۷ : خشیت و خوف خدا را داشتن، و همراه آن امید و رجاء داشته باشیم.

۸ : توبه و بازگشت بسوی خداوند و درخواست مغفرت از او، خداوند می‌فرماید: ﴿وَلَوۡ أَنَّهُمۡ إِذ ظَّلَمُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ جَآءُوکَ فَٱسۡتَغۡفَرُواْ ٱللَّهَ وَٱسۡتَغۡفَرَ لَهُمُ ٱلرَّسُولُ لَوَجَدُواْ ٱللَّهَ تَوَّابٗا رَّحِیمٗا﴾ [النساء: ۶۴]. «و اگر این مخالفان، هنگامى که به خود ستم می کردند (و فرمانهاى خدا را زیر پا میگذاردند)، به نزد تو می ‏آمدند؛ و از خدا طلب آمرزش می ‏کردند؛ و پیامبر هم براى آنها استغفار می ‏کرد؛ خدا را توبه ‏پذیر و مهربان می ‏یافتند».

۹ : خداوند را فراخواندن و گریه و زاری کردن پیش پروردگار، خداوند می‌فرماید: ﴿ أَمَّن یُجِیبُ ٱلۡمُضۡطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَیَکۡشِفُ ٱلسُّوٓءَ وَیَجۡعَلُکُمۡ خُلَفَآءَ ٱلۡأَرۡضِۗ أَءِلَٰهٞ مَّعَ ٱللَّهِۚ قَلِیلٗا مَّا تَذَکَّرُونَ﴾ [النمل: ۶۲]. «(آیا بتها بهترند) یا کسى که دعاى مضطر را اجابت می کند و گرفتارى را برطرف می سازد، و شما را خلفاى زمین قرارمیدهد؛ آیا معبودى با خداست؟! کمتر متذکر می شوید».

۱۰ : هیچ‌وقت و هیچ‌گاه از مغفرت پروردگار مأیوس نشدن، خداوند می‌فرماید: ﴿قُلۡ یَٰعِبَادِیَ ٱلَّذِینَ أَسۡرَفُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ لَا تَقۡنَطُواْ مِن رَّحۡمَهِ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ یَغۡفِرُ ٱلذُّنُوبَ جَمِیعًاۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِیمُ ۵٣﴾ [الزمر: ۵۳]. «بگو: «اى بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده ‏اید! از رحمت خداوند ناامید نشوید که خدا همه گناهان را می ‏آمرزد، زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است».

۱۱ : باور و اعتقاد داشتن به اینکه نفع و ضرر، مرگ و حیات، همه در دست او می‌باشد، خداوند می‌فرماید: ﴿مَّن یُصۡرَفۡ عَنۡهُ یَوۡمَئِذٖ فَقَدۡ رَحِمَهُۥۚ وَذَٰلِکَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡمُبِینُ ١۶﴾ [الأنعام: ۱۶]. «آن کس که در آن روز، مجازات الهى به او نرسد، خداوند او را مشمول رحمت خویش ساخته؛ و این همان پیروزى آشکار است».

۱۲ : نسبت به خداوند حسن‌ظن داشته باشیم بدلیل این آیه که می‌فرماید: ﴿وَذَٰلِکُمۡ ظَنُّکُمُ ٱلَّذِی ظَنَنتُم بِرَبِّکُمۡ أَرۡدَىٰکُمۡ فَأَصۡبَحۡتُم مِّنَ ٱلۡخَٰسِرِینَ ٢٣﴾ [فصلت: ۲۳]. «آرى این گمان بدى بود که درباره پروردگارتان داشتید و همان موجب هلاکت شما گردید، و سرانجام از زیانکاران شدید».
 
۱۳ : صبر پیشه کردن در برابر تقدیرات الهی.
 
۱۴ : ملتزم بودن به عهد و پیمانی که با خدا بسته‌ایم.

۱۵ : باید او را دوست داشت، و هر آنکه او را دوست می‌دارد باید او را دوست داشت، و با هر آنکه دشمن او است باید دشمن بود.

۱۶ : باید کاملاً تسلیم او باشیم، خشوع و خضوع او را داشته باشیم.

۱۷ : باید به شرع خداوند حکم نمود، و در بقیه مسائل زندگی اوامر او را پیروی نمائیم.

۱۸ : باید ذکر خدا را بر زبان داشته باشیم.

۱۹ : نسبت به او شرم و حیاء داشته باشیم، و از گناه و معصیت او پرهیز نمائیم، و اسباب خشم و غضب و عقاب او را فراهم نکنیم، خداوند می‌فرماید: ﴿فَلۡیَحۡذَرِ ٱلَّذِینَ یُخَالِفُونَ عَنۡ أَمۡرِهِۦٓ أَن تُصِیبَهُمۡ فِتۡنَهٌ أَوۡ یُصِیبَهُمۡ عَذَابٌ أَلِیمٌ﴾ [النور: ۶۳]. «پس آنان که فرمان او را مخالفت می کنند، باید بترسند از اینکه فتنه‏اى دامنشان را بگیرد، یا عذابى دردناک به آنها برسد».

مقاله پیشنهادی

اسباب تقویت صبر انسان بر مصیبت‌‌ها

رعایت امور ذیل در صبر بر مصیبتِ‌ از دست دادن فرزندان، خانواده، خویشاوندان و دیگر …