۱- مردم را به سوی کار نیک و پسندیده دعوت میکنند.
۲- دیگران را از کار ناپسند باز میدارند و آنان را به عمل صالح دعوت میکنند.
۳- ظاهر است که این امر از حضراتی ساخته میباشد که با وجود علم به معروف و منکر و آگاهی از قرآن و سنت؛ باهوش و موقعشناس باشند.
﴿لَٰکِنِ ٱلرَّسُولُ وَٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ مَعَهُۥ جَٰهَدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡۚ وَأُوْلَٰٓئِکَ لَهُمُ ٱلۡخَیۡرَٰتُۖ وَأُوْلَٰٓئِکَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ ٨٨﴾ [التوبه: ۸۸].
«ولی پیامبر و کسانی که با او ایمان آوردهاند با مال و جانشان به جهاد برخاستهاند. و اینانند که همۀ خوبیها برای آنان است، اینان همان رستگارانند».
۱- ایمان دارند به رسول.
۲- جهاد میکنند با مالهایشان.
۳- جهاد میکنند با نفسهایشان.
۴- پس تمام نیکیهای دنیا و عقبی نصیبشان خواهد شد.
۵- و به راستی ایشان رستگارانند چرا که تمام نیکیها را در برمیگیرند.
﴿إِنَّمَا کَانَ قَوۡلَ ٱلۡمُؤۡمِنِینَ إِذَا دُعُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ لِیَحۡکُمَ بَیۡنَهُمۡ أَن یَقُولُواْ سَمِعۡنَا وَأَطَعۡنَاۚ وَأُوْلَٰٓئِکَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ ۵١﴾ [النور: ۵۱].
«گفتار مؤمنان ـ وقتی به سوی خدا و پیامبرش خوانده شود تا میانشان داوری کند ـ تنها این است که میگویند: «شنیدیم و اطاعت کردیم» اینانند که رستگارند».
۱- در برابر حکم خدا و رسولش خاشع و خاضع و به دور از هر گونه کبر و غرور و تکبر میگویند شنیدیم و اطاعت کردیم خواه در ظاهر به نفع یا به ضررشان باشد در برابر حکم اسلام تسلیمند.
﴿فََٔاتِ ذَا ٱلۡقُرۡبَىٰ حَقَّهُۥ وَٱلۡمِسۡکِینَ وَٱبۡنَ ٱلسَّبِیلِۚ ذَٰلِکَ خَیۡرٞ لِّلَّذِینَ یُرِیدُونَ وَجۡهَ ٱللَّهِۖ وَأُوْلَٰٓئِکَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ ٣٨﴾ [الروم: ۳۸].
«پس حق خویشاوند و تنگدست و در راه مانده را بده. این [انفاق] برای کسانی که خواهان خشنودی خدایند بهتر است، و اینان همان رستگارانند».
۱- خویشاوندان، مساکین و مسافرین را دستگیری نمایند.
۲- و به دستگیری آنها بهتر است برای شما اگر رضای خدا را میطلبید و بدانید که در این صورت شما از رستگاران هستید.
۳- و البته خیر و نیکویی دنیا و آخرت نصیب چنین بندگانی خواهد شد.
﴿لَّا تَجِدُ قَوۡمٗا یُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡیَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ یُوَآدُّونَ مَنۡ حَآدَّ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ وَلَوۡ کَانُوٓاْ ءَابَآءَهُمۡ أَوۡ أَبۡنَآءَهُمۡ أَوۡ إِخۡوَٰنَهُمۡ أَوۡ عَشِیرَتَهُمۡۚ أُوْلَٰٓئِکَ کَتَبَ فِی قُلُوبِهِمُ ٱلۡإِیمَٰنَ وَأَیَّدَهُم بِرُوحٖ مِّنۡهُۖ وَیُدۡخِلُهُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِی مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِینَ فِیهَاۚ رَضِیَ ٱللَّهُ عَنۡهُمۡ وَرَضُواْ عَنۡهُۚ أُوْلَٰٓئِکَ حِزۡبُ ٱللَّهِۚ أَلَآ إِنَّ حِزۡبَ ٱللَّهِ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ ٢٢﴾ [المجادله: ۲۲].
«قومی را نیابی که به خدا و روز بازپسین ایمان داشته باشند [و] کسانی را که با خدا و رسولش مخالفت کردهاند ـ هر چند پدرانشان یا پسرانشان یا برادرانشان یا عشیره آنان باشند ـ دوست بدارند. در دل اینهاست که [خدا] ایمان را نوشته و آنها را با روحی از جانب خود تأیید کرده است، و آنان را به بهشتهایی که از زیر [درختان] آن جوبهایی روان است درمیآورد؛ همیشه در آنجا ماندگارند؛ خدا از ایشان خشنود و آنها از او خشنودند؛ اینانند حزب خدا. آری، حزب خداست که رستگارانند».
۱- آن کسانی که ایمان واقعی به خداوند و روز رستاخیز دارند با کسی که مخالف خداوند و رسولش باشند دوستی نخواهند کرد اگرچه پدران و یا پسران یا برادران و یا خویشاوندان آنان باشند.
۲- آن گروه خداوند ایمان را در دل آنها داشته است.
۳- آن گروه خداوند از آنها راضی است و آنها از خداوند راضی هستند.
۴- چنین کسانی گروه و لشکر خداوند هستند و به حقیقت ایشان رستگارانند.
﴿وَمَن یُوقَ شُحَّ نَفۡسِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِکَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ ٩﴾ [الحشر: ۹].
«و هر کس از خسّت نفس خود مصون ماند، ایشانند که رستگارانند».
۱- رستگاران در دلهای خود تنگی و حسد قرار نمیدهند.
۲- و از مالی که خداوند به آنها اعطا کرده است بخشش و انفاق خواهند کرد.
۳- به راستی کسانی که خداوند توفیق دستگیری دیگران را به آنها عطا کرده است کامیاباند ـ چه بسا کسانی که مال وافر دارند اما خداوند توفیق انفاق کردن را به آنها نمیدهد.
﴿فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ مَا ٱسۡتَطَعۡتُمۡ وَٱسۡمَعُواْ وَأَطِیعُواْ وَأَنفِقُواْ خَیۡرٗا لِّأَنفُسِکُمۡۗ وَمَن یُوقَ شُحَّ نَفۡسِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِکَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ ١۶﴾ [التغابن: ۱۶].
«پس تا میتوانید از خدا پروا بدارید و بشنوید و فرمان ببرید، و مالی برای خودتان [در راه خدا] انفاق کنید، و کسانی که از خسّت نفس خویش مصون مانند آنان رستگارانند».
۱- از الله تعالی میترسند.
۲- در آزمایش و امتحان تا جایی که بتوانند میترسند و ثابتقدم میباشند.
۳- و در راه الله برای نفع خود خیرات مینمایند.
۴- و کسی که بخل و حرض و آز را از خود دور کند به راستی رستگار است.
۵- کامیاب است کسی که او را الله تعالی از حرص و آز و بخل در نفس محفوظ داشته است.