یکی از کسانیکه به سوی قرآن و ترک سنت دعوت میکند دکتر توفیق صدقی میباشد. کسیکه در مجلهی المنار دو مقاله تحت عنوان “الاسلام هو القرآن وحده” اسلام همان قرآن تنهاست، از او به چاپ رسیده است. و به دنبال آن گروهی در شبه قارهی هندوستان ایجاد گردیدند که تنها به قرآن به عنوان مصدر اسلام دعوت مینمودند و منکر هر گونه ارزش تشریعی برای احادیث شدند اینها همان کسی هستند که به قرآنیون یا جماعت اهل قرآن معروف شدند. در استدلالکردن به سنت شک و تردید ایجاد کردند و شبهاتی را که دکتر توفیق صدقی به آنها تمسک نمود را مورد استناد قرار دادند. که از جملهی این شبهات این آیات میباشند که در فهم آن دچار اشتباه شدند.
«و کتاب را برای بیان کردن همه چیز بر تو نازل کردیم».
آنها میگویند این آیات و امثال آن میرساند که کتاب شامل تمام مسایل در امورات دین و تمام احکام آن است و چنان آن را توضیح و تفصیل داده است که به چیز دیگری احتیاجی نیست زیرا در غیر این صورت در مسایلی فروگذاری میشد و حال آنکه قرآن اظهار مینماید که بیان کنندهی همه چیز است. که در غیر این صورت باعث تضاد در خبر پروردگار پاک و منزه میگردید.
جواب شبههی اول:
اولا: منظور از کتاب در آیات فوق قرآن نیست بلکه لوح محفوظ میباشد چیزی که شامل همه چیز و مشتمل بر جمیع احوال مخلوقات اعم از بزرگ و کوچک و با آشکار و پنهان در گذشته، حال و آینده به صورت مفصل و کامل میباشد که سیاق آیه نیز بر آن دلالت دارد چون پروردگار متعال این جمله ﴿مَّا فَرَّطۡنَا فِی ٱلۡکِتَٰبِ مِن شَیۡءٖ﴾ را به دنبال این فرمودهی خویش میآورد:
«هر جنبندهای در زمین و یا پرندهای که با دو بالش پرواز میکند مانند شما به صورت جمعیت میباشند».
یعنی روزی و سرانجام اعمال آنها نوشته شده است همانگونه که روزی و سرانجام و اعمال شما نیز کتابت گردیده است. همهی اینها در لوح محفوظ و چیزی از آن پروردگار پنهان نیست.