ابوالحسن ابن الفقیه/مترجم:ام عزیزالرحمان ملازاده
اما راهرسیدن به بهشت، همه آن عبادات و اعمال صالحی که تو را به سوی خداوند نزدیک گردانند، راههای رسیدن به بهشت هستند، پروردگار توانا در قرآن مجید همه عبادات و طاعاتی را که اگر با اخلاص عمل شوند و پاداش آنها جنت است، بیان فرموده اند:
۱- ایمان و عمل صالح: خداوند متعال در سوره عصر بیان می فرماید که انسان در خسارت و نقصان قرار دارد، مگر کسی که ایمان آورد و عمل صالح انجام دهد، چنان که میفرماید:
«سوگند به زمانه (که سرمایه زندگی انسان و فرصت تلاش او برای نیل به سعادت دو جهان است) انسانها همه زیانکارند، مگر کسانی که ایمان میآورند، و کارهای شایسته و بایسته میکنند، و همدیگر را به تمسک به حق (در عقیده و قول و عمل) سفارش میکنند، و یکدیگر را به شکیبائی (در تحمل سختیها و دشواریها و دردها و رنجهائی) توصیه مینمایند (که موجب رضای خدا میگردد)».سوره عصر
و همچنین میفرماید:
ترجمه: «(ای پیامبر!) مژده بده به کسانی که ایمان آورده اند و کردار نیکو انجام داده اند، این که ایشان را است باغهایی (بهشتی) که در زیر درختان آن رودها روان است».[البقره: ۲۵].
و امثال این آیات در قرآن کریم فراوان است.
زیرا ایمان شناخت خدا و خوف و ترس و احترام به پروردگار توانا و پیروی از رسول خدا (ص) را میطلبد، و عمل صالح یعنی انجامدادن آنچه الله تعالی امر نموده و دورینمودن از انجام آنچه نهی فرموده، از قبیل گناهان کبیره و فساد و اعمال ناروا.
۲- نماز: خداوند میفرماید:.
ترجمه: «مسلماً نماز (انسان را) از گناهان بزرگ و از کارهای ناشایست بازمیدارد».[العنکبوت: ۴۵]
بنابراین، واضح شد که نماز انسان را از گناه و منکرات که سبب محرومیت از جنت میگردد، بازمیدارد. و همچنین نماز محو و نابودکننده خطا و گناه میباشد. چنانکه رسول خدا (ص) میفرماید: «أَرَأَیْتُمْ لَوْ أَنَّ نَهَرًا بِبَابِ أَحَدِکُمْ، یَغْتَسِلُ فِیهِ کُلَّ یَوْمٍ خَمْسًا، مَا تَقُولُ ذَلِکَ یُبْقِى مِنْ دَرَنِهِ؟ قَالُوا: لاَ یُبْقِى مِنْ دَرَنِهِ شَیْئًا. قَالَ: فَذَلِکَ مِثْلُ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ، یَمْحُو اللَّهُ بِهَا الْخَطَایَا»(متفق علیه)
ترجمه: «به من بگوئید که هرگاه جویباری از آب از کنار درِ (منزل) یکی از شما بگذرد که از آن روزانه پنج مرتبه غسل کند، آیا از چرکهای بدن او چیزی باقی میماند؟ گفتند: از چرکهایش چیزی باقی نمیماند. فرمودند: «پس این مثال نمازهای پنجگانه است که خداوند به وسیلهی آن گناهان را از بین میبرد».
و رسول اکرم (ص)میفرماید: «مَا مِنِ امْرِئٍ مُسْلِمٍ تَحْضُرُهُ صَلاَهٌ مَکْتُوبَهٌ فَیُحْسِنُ وُضُوءَهَا وَخُشُوعَهَا وَرُکُوعَهَا إِلاَّ کَانَتْ کَفَّارَهً لِمَا قَبْلَهَا مِنَ الذُّنُوبِ مَا لَمْ یُؤْتِ کَبِیرَهً، وَذَلِکَ الدَّهْرَ کُلَّهُ»(مسلم)
ترجمه: «هیچ شخص مسلمانی نیست که هرگاه وقت نماز فرض او فرا میرسد، پس وضو و خشوع و رکوعش را خوب انجام میدهد، مگر این که کفارهای برای گناهان قبلی اش میشود، تا زمانی که مرتکب گناه کبیره نشود، و نماز وی در طول زندگانی اش چنین میباشد».
پس برادر و خواهر گرامی! برای حفاظت از نماز خود همت کن، زیرا نماز نور چهره و نور چشم مؤمن و تعهد و پیمان وی با خدا و تفاوت میان مؤمن و کافر میباشد.
رسول خدا (ص) میفرماید: «إِنَّ بَیْنَ الرَّجُلِ وَبَیْنَ الشِّرْکِ وَالْکُفْرِ تَرْکَ الصَّلاَهِ»(مسلم)
ترجمه: «همانا فاصله میان مرد و میان شرک و کفر ترک نماز میباشد».
و میفرماید: «الْعَهْدُ الَّذِى بَیْنَنَا وَبَیْنَهُمُ الصَّلاَهُ، فَمَنْ تَرَکَهَا فَقَدْ کَفَرَ»(ترمذی)
ترجمه: «عهدی که میان ما و میان آنان میباشد، نماز است، کسی که آن را ترک کرد، پس به تحقیق که کافر شده است».
۳- ادای نوافل: بعد از ادای فرائض انجام مستحبات سبب نزدیکی و تقرب به الله تعالی میگردد، و به تو برادر و خواهر گرامیام لباس ولایت را خواهد پوشاند، زیرا نوافل علامت محبت تو و اطاعت و اخلاص تو نسبت به الله تعالی میباشد.
رسول خدا (ص)میفرماید: «مَا مِنْ عَبْدٍ مُسْلِمٍ یُصَلِّى لِلَّهِ کُلَّ یَوْمٍ ثِنْتَىْ عَشْرَهَ رَکْعَهً تَطَوُّعًا غَیْرَ فَرِیضَهٍ إِلاَّ بَنَى اللَّهُ لَهُ بَیْتًا فِى الْجَنَّهِ أَوْ إِلاَّ بُنِىَ لَهُ بَیْتٌ فِى الْجَنَّهِ»(مسلم)
ترجمه: «پاداشی بهتر از این برای هیچ بندهای که روزانه دوازده رکعت نماز نفل غیر از فرض بخواند نیست، مگر این که خداوند خانهای زیبا برای وی در بهشت بنا خواهد کرد، یا مگر این که خانهای در جنت برای او ساخته خواهد شد».
فدونک فاصنع ما تحب فإنما
غداً تحصل لزرع الذی أنت زارع
پس آنچه از اعمال دوست داری انجام بده * زیرا آنچه امروزه میکاری فردا درو خواهی کرد.
۴- نیکی با والدین: از اعمالی که سبب ورود به بهشت میگردد: نیکی با والدین است، رسول خدا(ص) میفرماید: «رَغِمَ أَنْفُ، ثُمَّ رَغِمَ أَنْفُ، ثُمَّ رَغِمَ أَنْفُ، مَنْ أَدْرَکَ أَبَوَیْهِ عِنْدَ الْکِبَرِ أَحَدَهُمَا أَوْ کِلَیْهِمَا فَلَمْ یَدْخُلِ الْجَنَّهَ»(مسلم)
ترجمه: «بینی اش خاکآلود باد، سپس بینی اش خاکآلود باد، سپس بینی اش خاکآلود باد! کسی که پدر و مادرش را یا یکی از آن دو را یا هردو را در پیری ببیند، و با خدمتکردن به آنان داخل جنت نشود».
پس خواننده گرامی! برای نیکی به والدین حریص باش و آنچه دستور میدهند، اطاعت نما، تا وقتی که دستورشان موجب نافرمانی الله تعالی نگردد، در این دنیا با آنان به نیکی رفتار کن، خداوند با بخشش و فضل و جنتش با تو به خوبی رفتار خواهد نمود، بدان که نافرمانی از والدین از بزرگترین گناهان میباشد، زیرا خداوند متعال اطاعت آنها را با توحید و برحذرداشتن و منع از شرک به خودش یکجا ذکر فرموده:
ترجمه: «(تنها) خدا را عبادت کنید و (بس. و هیچکس و) هیچ چیزی را شریک او قرار ندهید و به پدر و مادر خود نیکی کنید».[النساء: ۳۶].
برادر و خواهرم! بدان که توبه به جهت انجامدادن نیکیها و عبادات میباشد، و آن منزلتی است که انسانهای صالح در سفر این دنیا از آن جدا نخواهند شد، بلکه انبیاء و رسولان نیز همواره توبه مینمودند، زیرا خداوند متعال در هر وقت و زمانی به توبه امر میفرماید و فلاح و رستگاری را در گرو آن قرار داده است.
چون همه فرزندان آدم خطاکارند، خداوند متعال میفرماید:
ترجمه: «ای مؤمنان! همگی به سوی خدا برگردید (و از مخالفتهائی که در برابر خدا داشته اید توبه کنید) تا رستگار شوید». [النور: ۳۱].
پس بیاندیش که خداوند چگونه توبهکنندهگاران را نخست به ایمان موصوف نمود، بعد آنها را به توبه دعوت کرد، تا هر مسلمانی این را بداند که توبه برای انسان در سایر راههای که به خاطر الله میپیماید، لازم میباشد.
و همواره بیاد داشته باشد که بهشت با کارهای سخت و جهنم با شهوت و خواهشهای نفسانی پوشانده شده است، و اگر چنین نباشد، ازمایش بندگان چگونه صورت میگیرد و فرق بین صابر و مجرم و مطیع و فرمانبردار و عاصی و نافرمان چگونه شناخته میشود؟
رسول خدا (ص) میفرماید: «لَمَّا خَلَقَ اللَّهُ الْجَنَّهَ أَرْسَلَ جِبْرِیلَ إِلَى الْجَنَّهِ فَقَالَ: انْظُرْ إِلَیْهَا وَإِلَى مَا أَعْدَدْتُ لأَهْلِهَا فِیهَا قَالَ: فَجَاءَهَا وَنَظَرَ إِلَیْهَا وَإِلَى مَا أَعَدَّ اللَّهُ لأَهْلِهَا فِیهَا قَالَ: فَرَجَعَ إِلَیْهِ قَالَ: وَعِزَّتِکَ لاَ یَسْمَعُ بِهَا أَحَدٌ إِلاَّ دَخَلَهَا. قَالَ: فَرَجَعَ إِلَیْهَا فَإِذَا هِىَ قَدْ حُفَّتْ بِالْمَکَارِهِ فَرَجَعَ إِلَیْهِ فَقَالَ: وَعِزَّتِکَ لَقَدْ خِفْتُ أَنْ لاَ یَدْخُلَهَا أَحَدٌ»(ترمذی)
ترجمه: «وقتی خداوند بهشت را آفرید، جبرئیل را به بهشت فرستاد و فرمود: به جنت و آنچه خداوند برای اهل جنت آماده کرده بود نگاه کند، بعد نزد خداوند برگشت و گفت: قسم به ذاتت! کسی در مورد آن چیزی نمیشنود، مگر این که داخل آن بشود، رسول خدا(ص)فرمود: پس دوباره به جنت برگشت، آنگاه دید که آن با کارهای دشوار و سخت پوشیده شده است، پس به سوی خداوند برگشت و گفت: قسم به ذاتت! ترسیدم که کسی داخل آن نرود».
اللهم إنا نسألک الجنه وما قرب إلیها من قول أو عمل وصلى الله وسلم على نبینا محمد وعلى آله وصحبه أجمعین.
خداوندا! از درگاه تو بهشت و آنچه از گفتار و کردار خوب که ما را به جنت نزدیک میکند، مسئلت داریم. و درود و سلام بر پیامبر ما محمد مصطفی (ص)و آل و اصحاب گرامی اش.