ذوالقرنین (۳)

{ثُمَّ أَتْبَعَ سَبَباً ‏(۹۲)}.

«باز در پی‌ سببی‌ افتاد» یعنی‌: باز ذوالقرنین‌ راه‌ سومی‌ را که‌ در عرض‌ مشرق‌ و مغرب‌ از جنوب‌ به‌سوی‌ شمال‌ است‌، دنبال‌ کرد.

{حَتَّى إِذَا بَلَغَ بَیْنَ السَّدَّیْنِ وَجَدَ مِن دُونِهِمَا قَوْماً لَّا یَکَادُونَ یَفْقَهُونَ قَوْلاً ‏(۹۳)}.

«تا وقتی‌ که‌ به‌ میان‌ دو سد رسید» به‌قولی‌: این‌ دو سد، دو کوه‌ در ناحیه ‌ارمنستان‌ و آذربایجان‌ است‌ «در ورای‌ آن‌ دو سد قومی‌ را یافت‌ که‌ نزدیک‌ نبود هیچ ‌سخنی‌ را بفهمند» یعنی‌: سخن‌ دیگران‌ را نمی‌فهمیدند.

صاحب ‌«المنیر» می‌گوید: «این‌ قوم‌ از صقالبه‌اند که‌ در شرق‌ بحیره‌ سیاه‌ در سدی‌ استوار و منیع‌ میان‌ دو کوه‌ نزدیک‌ شهر «باب‌الابواب‌» یا «دربت‌» در کوهی‌ به‌ نام‌ «قوقاف‌» زندگی‌ می‌کنند و جهانگردان‌ قرن‌ حاضر آن‌ را کشف ‌کرده‌اند.

{قَالُوا یَا ذَا الْقَرْنَیْنِ إِنَّ یَأْجُوجَ وَمَأْجُوجَ مُفْسِدُونَ فِی الْأَرْضِ فَهَلْ نَجْعَلُ لَکَ خَرْجاً عَلَى أَن تَجْعَلَ بَیْنَنَا وَبَیْنَهُمْ سَدّاً ‏(۹۴)}.

«گفتند: ای‌ ذوالقرنین‌!» این‌ تعبیر مفید آن‌ است‌ که‌ ذوالقرنین‌ سخنان‌شان‌ را فهمید و سخن‌ خویش‌ را نیز به‌ آنان‌ فهماند. به‌قولی‌: فهمیدن‌ سخنشان‌ از سوی ‌ذوالقرنین‌ از جمله‌ اسبابی‌ بود که‌ خداوند متعال‌ به‌ او داده‌ بود. به‌قولی‌ دیگر: آنها این‌ سخن‌ را به‌ ترجمانشان‌ گفتند تا او به‌ ذوالقرنین‌ بگوید: «همانا یأجوج‌ ومأجوج‌ سخت‌ در زمین‌ فساد می‌کنند پس‌ آیا خراجی‌» یعنی‌: مالیاتی‌ از اموالمان‌ را «برای‌ تو مقرر کنیم‌ به‌ این‌ شرط که‌ در میان‌ ما و آنان‌ سدی‌» استوار و نفوذناپذیر «بسازی‌» که‌جلو هجوم‌ آنان‌ به‌سوی‌ ما را بگیرد.

مقاله پیشنهادی

فضیلت سفارش به قرآن

عَنْ طَلْحَهَ ابْنِ مُصَرِّفٍ قَالَ: سَأَلْتُ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ أَبِی أَوْفَى: آوْصَى النَّبِیُّ صلی الله …