دیدگاه صوفیه درباره عبادت و دین (۸)

در مسند حدیثی آمده است که ترمذی آن را صحیح دانسته است. روایت می‌کند که عدی بن حاتم در مورد تفسیر این آیه از رسول الله  صلی الله علیه وسلم سؤال کرد و گفت: آنها را عبادت نکردند، پیامبر  صلی الله علیه وسلم فرمود: حرام را برای آنها حلال و حلال را بر آنها حرام کردند. پس [مردم نیز از آنها] اطاعت کردند و این عبادت آنها برای خودشان بود، و تا اینکه گوید: از این چنین افرادی زیادند که خود را ولی الله می‌پندارند و در بعضی از امور کشف‌‌هایی می‌کنند و کارهای خارق العاده‌ای انجام می‌دهند، مثلاً، به شخصی اشاره می‌کند و آن شخص می‌میرد یا در هوا به مکّه یا جاهای دیگر پرواز می‌کند، یا روی آب راه می‌رود، یا بعضی از مردم از او طلب یاری و کمک می‌کنند و او در حالیکه غائب و یا مُرده است، حاجت آنها برآورده می‌کند، و یا مردم را از آنچه که از آنان دزدیده شده و یا حال و وضعیتی که از آنها غائب است و یا بیمار و چیز‌هایی از این قبیل، باخبر می‌کند، و این امور هیچ کدام دلیل بر آن نیست که صاحب آن، ولی خدا باشد.

اولیاء خدا اتفاق نظر دارند که چنانچه فردی در هوا پرواز کند یا حتی روی آب راه برود مورد قبول واقع نمی‌شود مگر آنکه اطاعت او از پیامبر  صلی الله علیه وسلم و دستورات و نواهی او ثابت شود.

کرامات اولیاء الله از این امور بزرگ‌تر است. این امور خارق العاده است و اگر صاحب آن ولی خدا باشد، ممکن است دشمن خدا نیز بتواند آنها را انجام دهد. زیرا کافران و مشرکین و اهل کتاب و منافقین و اهل بدعت و شیطان‌ها، نیز می‌توانند این اعمال خارق العاده را انجام ‌دهند، پس نباید هر کسی را که می‌تواند کاری از این قبیل انجام دهد، ولی خدا دانست. کسانی اولیای خداوند هستند که دارای صفات، افعال و أحوالی هستند که کتاب و سنت بر آن دلالت می‌کنند، با نور ایمان و قرآن و به وسیله حقائق باطنی ایمان و [رعایت] قوانین ظاهری اسلام شناخته می‌شوند.