دوری کردن از سخن هجر نزد قبرها

 در حدیثی که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: «وَلَا تَقُولُوا هُجْرًا» مراد از هجر تمام اموری است که شرع از آن نهی کرده است. و در مقدمه شرک به خداوند به وسیله اهل قبور و درخواست کردن از غیر خداوند و استغاثه به آن‌ها و طلب یاری و سلامتی از آن‌ها می‌آید و تمام آن‌ها از شرک و کفر بواح و آشکار است. از پیامبر صلی الله علیه و سلم احادیث متعدد و صریحی در منع و نهی از آن و لعنت کردن انجام دهنده آن وارد شده است.

در صحیح مسلم از جندب بن عبدالله رضی الله عنه روایت است که گفت: از رسول الله صلی الله علیه و سلم  قبل از فوتش پنج چیز شنیدم که فرمودند: «أَلَا وَإِنَّ مَنْ کَانَ قَبْلَکُمْ کَانُوا یَتَّخِذُونَ قُبُورَ أَنْبِیَائِهِمْ وَصَالِحِیهِمْ مَسَاجِدَ أَلَا فَلَا تَتَّخِذُوا الْقُبُورَ مَسَاجِدَ إِنِّی أَنْهَاکُمْ عَنْ ذَلِکَ»^[۱] «آگاه باشید کسانی قبل از شما قبر پیامبران و صالحان را می‌پرستیدند آگاه باشید که قبرها را مسجد قرار ندهید من شما را از آن نهی کردم». پس دعا کردن از مردگان و درخواست نیاز از آن‌ها و چیزی از عبادت را به آن‌ها اختصاص دادن شرک اکبر است.

اما نشستن به دور قبرها و درنگ کردن و ماندن در آنجا به منظور اجابت دعا و مانند آن نماز خواندن در مساجدی که در آن قبر وجود دارد بدعتی منکر است. در صحیحین از عائشه رضی الله عنها روایت است که رسول الله  صلی الله علیه و سلم   در زمان مریضی‌اش این را می‌فرمود و مرتب تکرار می‌کردند: «لَعَنَ اللَّهُ الْیَهُودَ وَالنَّصَارَى اتَّخَذُوا قُبُورَ أَنْبِیَائِهِمْ مَسَاجِدَ»^[۲] «لعنت خدا بر یهود و نصاری باد که قبر پیامبرانشان را مسجد کردند».

[۱] صحیح مسلم برقم (۵۳۲).

[۲] صحیح البخاری برقم (۱۳۳۰)، وصحیح مسلم برقم (۵۳۱).