دهمین پایه از پایه‌های ایمان: واجب بودن دوست داشتن الله

زیرا الله تعالی می­فرماید: ﴿وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن یَتَّخِذُ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَندَادٗا یُحِبُّونَهُمۡ کَحُبِّ ٱللَّهِۖ وَٱلَّذِینَ ءَامَنُوٓاْ أَشَدُّ حُبّٗا لِّلَّهِ﴾ [البقره: ۱۶۵]. «از بین انسان‌ها افرادی هستند که برای الله شریکانی بر می­گزینند [و] آن‌ها را به اندازۀ که الله را دوست دارند، دوست می‌دارند و[لی] کسانی‌که ایمان آورده­اند در دوست داشتن الله شدیدترین می­باشند».

و دلیل دیگر حدیث انس بن مالک رضی الله عنه در صحیحن است که پیامبر  صلی الله علیه وسلم فرموده­اند: «ثَلاَثٌ مَنْ کُنَّ فِیهِ وَجَدَ بِهِنَّ حَلاَوَهَ الإِیمَانِ مَنْ کَانَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَحَبَّ إِلَیْهِ مِمَّا سِوَاهُمَا وَأَنْ یُحِبَّ الْمَرْءَ لاَ یُحِبُّهُ إِلاَّ لِلَّهِ وَأَنْ یَکْرَهَ أَنْ یَعُودَ فِى الْکُفْرِ بَعْدَ أَنْ أَنْقَذَهُ اللَّهُ مِنْهُ کَمَا یَکْرَهُ أَنْ یُقْذَفَ فِى النَّارِ»^[۱]. «سه چیز است که اگر در یک فرد باشد توسط آنها شیرینی ایمان را حس می‌کند، [اول:] الله و فرستاده­اش از هر چیز دیگر به غیر از آنها، نزد فرد محبوبتر باشند، [دوم: فرد مسلمان] کسی را دوست نداشته باشد مگر به خاطر الله، [سوم:] از اینکه به کفر برگردد – در حالی الله وی را از آن نجات داده است – برایش ناپسند باشد همان‌گونه که در آتش جهنم افتادن برای وی ناپسند است».

و درباره آن از بیهقی رحمه الله  از جنید آورده است: مردی به سقطی گفت: حال تو چگونه است تا من برایت شعر ­سرایم؛ گفت[۲]:

مَنْ لَمْ یَبِتْ وَالْحُبُّ حَشْوُ فُؤَادِهِ

لَمْ یَدْرِ کَیْفَ تَفَتُّتُ الأَکْبَادِ

«کسی‌که شب کند و عشق از دل او سرازیر نشود، نخواهد دانست چگونه جگرها پاره پاره می­شود».

و از او آمده است أبا دجانه گفت: چهار چیز است که اگر بر دوست داشتن غلبه کند می­توانی آن [دوست داشتن] را اظهار نمایی

تعصی الإله وأنت تظهر حبه[۳]		هذا محال فی القیاس بدیع
لو کان حبک صادقاً لأطعته		إن الـمحب لـمن یحب مطیع

«از خدا نافرمانی می‌کنی در حالی که دوست داشتن وی را آشکار می­نمایی این مسئله در افعال شگفت انگیز محال است، اگر دوست داشتن تو صادقانه باشد، پس همانا از وی اطاعت می­کنی همانا دوست دارنده از کسی‌که دوستش دارد اطاعت می­کند».

 

 

 

[۱]– صحیح بخاری: ۱۶- ۲۱- ۶۹۴۱؛ صحیح مسلم: ۱۷۴- ۱۷۵؛ سنن ترمذی: ۲۶۲۴؛ سنن ابن ماجه: ۴۰۳۳؛ و شیخ آلبانی سند آن را صحیح دانسته است.

[۲]– شعب الإیمان: ۴۸۹٫

[۳]– شعب الإیمان: ۴۹۲٫