دلالت حس و واقع بر ایمان به الله (۳)
۳- دلالت انفس
بدون تردید الله Iانسان را به زیباترین شکل و در بهترین قالب آفرید، چنانکه میفرماید:
﴿وَصَوَّرَکُمۡ فَأَحۡسَنَ صُوَرَکُمۡۖ﴾ [التّغابن: ۳]
«و شما را [در رحم مادرانتان] شکل و صورت بخشید، سپس شکل و صورتتان را نیکو [و زیبا] گرداند».
﴿لَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ فِیٓ أَحۡسَنِ تَقۡوِیمٖ﴾ [التّین: ۴]
«یقیناً ما انسان را در بهترین صورت [و هیئت] آفریدیم».
اگر انسان با دقّت به خود و عجایب خلقت الهی و به ظاهر و کمال آفرینش خویش و به اینکه متمایز از سایر حیوانات است، بنگرد، قطعاً خواهد دانست که در پسِ این امور، آفریدگاری حکیم وجود دارد و خواهد فهمید که این آفریدگار، در تدبیر و ادارۀ انسان، یگانه و بیهمتاست.[۱]
شیخ عبدالرّحمان سعدی در توضیح این معنا و در تفسیر آیۀ: ﴿وَنَفۡسٖ وَمَا سَوَّىٰهَا﴾ [الشّمس: ۷] میگوید: «در هر حال، نفس علامتی بزرگ از نشانههای الهی به شمار میرود که شایسته است با آن سوگند خورده شود، زیرا در نهایتِ لطافت و ظرافت، سبکی، بسیار سریع از لحاظ تحرّک و تغییر و تاثّر و دارای واکنشها و احساسات روحی و ذاتی؛ همچون همّت، اراده، قصد و محبّت است.
اگر این ویژگیها را نمیداشت، مجسّمهای بیفایده بود. برابری و درستی نفس بدین شکل، نشانههایی از علامات بزرگ الهی به شمار میرود.
هدف این است که نفس انسان، یکی از بزرگترین دلایل برای اثبات وجود الله بیهمتا بوده و در نتیجه، تنها او شایستۀ پرستش است».[۲]
[۱]– الشّیخ عبدالرّحمن السّعدی وجهوده فی توضیح العقیده، عبدالرّزّاق عباد بدر، صص ۷۰- ۷۲٫
[۲]– همان.