در حق اصحاب پیامبرصلی الله علیه وسلم و اهل بیت او ( ملزم به رعایت چه حقوقی هستیم؟

بر ما واجب است که در دل و بر زبان محبت آن‌ها را جاری کنیم و از کینه و کینه توزی نسبت به آنان بپرهیزیم. بلکه فضائل آن‌ها را بیان کنیم و از مجادله دربارهی بدیها و مشاجرات آنان خود را به دور داریم و شأن و منزلت آن‌ها را گرامی بداریم. همانگونه که خداوند منزلت آن‌ها را در تورات و انجیل و قرآن گرانقدر فرموده است و احادیث بسیاری در کتب مشهور حدیث در فضیلت اصحاب آمده است.

خداوند می‌فرماید:

( مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاء عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاء بَیْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُکَّعًا سُجَّدًا یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا سِیمَاهُمْ فِی وُجُوهِهِم مِّنْ أَثَرِ السُّجُودِ ذَلِکَ مَثَلُهُمْ فِی التَّوْرَاهِ وَمَثَلُهُمْ فِی الْإِنجِیلِ کَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَى عَلَى سُوقِهِ یُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِیَغِیظَ بِهِمُ الْکُفَّارَ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْهُم مَّغْفِرَهً وَأَجْرًا عَظِیمًا ( فتح ۲۹

«محمد پیامبر خداست و کسانى که با اویند بر کافران سختگیر [و] با همدیگر مهربانند آنان را در رکوع و سجود مى‏بینى فضل و خشنودى خدا را خواستارند علامت [مشخصه] آنان بر اثر سجود در چهره‏هایشان است این صفت ایشان است در تورات و مثل آنها در انجیل چون کشته‏اى است که جوانه خود برآورد و آن را مایه دهد تا ستبر شود و بر ساقه‏هاى خود بایستد و دهقانان را به شگفت آورد تا از [انبوهى] آنان [خدا] کافران را به خشم دراندازد خدا به کسانى از آنان که ایمان آورده و کارهاى شایسته کرده‏اند آمرزش و پاداش بزرگى وعده داده‏است».

( وَالَّذِینَ آمَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَاهَدُواْ فِی سَبِیلِ اللّهِ وَالَّذِینَ آوَواْ وَّنَصَرُواْ أُولَئِکَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا لَّهُم مَّغْفِرَهٌ وَرِزْقٌ کَرِیمٌ ( أنفال ۷۴

«وکسانى که ایمان آورده و هجرت کرده و در راه خدا به جهاد پرداخته و کسانى که [مهاجران را] پناه داده و یارى کرده‏اند آنان همان مؤمنان واقعى‏اند براى آنان بخشایش و روزى شایسته‏اى خواهد بود»

( وَالسَّابِقُونَ الأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِینَ وَالأَنصَارِ وَالَّذِینَ اتَّبَعُوهُم بِإِحْسَانٍ رَّضِیَ اللّهُ عَنْهُمْ وَرَضُواْ عَنْهُ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی تَحْتَهَا الأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدًا ذَلِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ ( توبه۱۰۰

«و پیشگامان نخستین از مهاجران و انصار و کسانى که با نیکوکارى از آنان پیروى کردند خدا از ایشان خشنود و آنان [نیز] از او خشنودند و براى آنان باغهایى آماده کرده که از زیر [درختان] آن نهرها روان است همیشه در آن جاودانه‏اند این است همان کامیابى بزرگ»

( لَقَد تَّابَ الله عَلَى النَّبِیِّ وَالْمُهَاجِرِینَ وَالأَنصَارِ الَّذِینَ اتَّبَعُوهُ فِی سَاعَهِ الْعُسْرَهِ) توبه ۱۱۷
«به یقین خدا توبهی پیامبر و مهاجران و انصار را که در آن ساعت دشوار از او پیروى کردند، پذیرفت»

( وَالسَّابِقُونَ الأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِینَ وَالأَنصَارِ وَالَّذِینَ اتَّبَعُوهُم بِإِحْسَانٍ رَّضِیَ اللّهُ عَنْهُمْ وَرَضُواْ عَنْهُ وَأَعَدَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِی تَحْتَهَا الأَنْهَارُ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدًا ذَلِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ ( توبه۱۰۰

«و پیشگامان نخستین از مهاجران و انصار و کسانى که با نیکوکارى از آنان پیروى کردند خدا از ایشان خشنود و آنان [نیز] از او خشنودند و براى آنان باغهایى آماده کرده که از زیر [درختان] آن نهرها روان است همیشه در آن جاودانه‏اند این است همان کامیابى بزرگ»

( لَقَد تَّابَ الله عَلَى النَّبِیِّ وَالْمُهَاجِرِینَ وَالأَنصَارِ الَّذِینَ اتَّبَعُوهُ فِی سَاعَهِ الْعُسْرَهِ) توبه ۱۱۷
«به یقین خدا توبهی پیامبر و مهاجران و انصار را که در آن ساعت دشوار از او پیروى کردند، پذیرفت»

( لِلْفُقَرَاء الْمُهَاجِرِینَ الَّذِینَ أُخْرِجُوا مِن دِیارِهِمْ وَأَمْوَالِهِمْ یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا وَیَنصُرُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أُوْلَئِکَ هُمُ الصَّادِقُونَ *  وَالَّذِینَ تَبَوَّؤُوا الدَّارَ وَالْإِیمَانَ مِن قَبْلِهِمْ یُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَیْهِمْ وَلَا یَجِدُونَ فِی صُدُورِهِمْ حَاجَهً مِّمَّا أُوتُوا وَیُؤْثِرُونَ عَلَى أَنفُسِهِمْ وَلَوْ کَانَ بِهِمْ خَصَاصَهٌ )حشر۸-۹

«[این غنایم نخست] اختصاص به بینوایان مهاجرى دارد که از دیارشان و اموالشان رانده شدند خواستار فضل خدا و خشنودى [او] مى‏باشند و خدا و پیامبرش را یارى مى‏کنند اینان همان مردم درست کردارند * و [نیز] کسانى که قبل از [مهاجران] در [مدینه] جاى گرفته و ایمان آورده‏اند هر کس را که به سوى آنان کوچ کرده دوست دارند و نسبت به آنچه به ایشان داده شده است در دلهایشان حسدى نمى‏یابند و هر چند در خودشان احتیاجى [مبرم] باشد آنها را بر خودشان مقدم مى‏دارند».

و معتقدیم که خـداوند احـوال اهـل بدر را می‌دانسته

و دربارهی آنان پیشاپیش فرموده است: «هرکاری میخواهید انجـام دهید که خداوند شما را بخشیده است» که ۳۱۳ نفر بوده‌اند و نیز واقفیم که هیچکدام از اصحابی که در بیعت شجره‌ الرضوان حضور داشتند، وارد دوزخ نمی‌گردند و خداوند از آنان راضی و آنان نیز از خداوند راضی بودند که تعداد آن‌ها ۱۴۰۰ تا ۱۵۰۰ نفر بوده است.
[مسلم۷/۱۶۸_بخاری۵/۵_ترمذی۵/۶۹۵_بخاری۵/۶۳_مسلم۶/۲۵]

خداوند درباره‌ی آنان می‌فرماید:
( لَقَدْ رَضِیَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِینَ إِذْ یُبَایِعُونَکَ تَحْتَ الشَّجَرَهِ فَعَلِمَ مَا فِی قُلُوبِهِمْ ( فتح ۱۸  
«به راستى خدا هنگامى که مؤمنان زیر آن درخت با تو بیعت مى‏کردند از آنان خشنود شد و آنچه در دلهایشان بود بازشناخت».  

و شهادت می‌دهیم که سدهی اصحاب بهترین سده‌های این امت است که خود این امت نیز بهترین امت می‌باشد و می‌دانیم که اگر غیر از اصحاب کسی به اندازهی کوه احد طلا انفاق کند به اندازه یک مُد یا نصف طلای آنها  انفاق نکردهاست. اما این اعتقاد بدین منظور نیست که آنان معصومند. بلکه معتقدیم دچار اشتباه شده‌اند و آن دسته از آنان که اجتهاد کرده‌اند و رای آنان موافق حق گشته، دو اجر و آنانی که موافق حق نبوده‌اند، یک اجر داشته‌اند و اشتباه آنان را خداوند می‌بخشاید. دارای اعمال صالحه و سوابق پرخیری بوده‌اند که آنچه را که به عنوان خطا انجام داده‌اند، از بین می‌برد و آیا نه این است که اگر نجاست کمی در آب دریا افتد، آن را آلوده نمی‌کند. خداوند از همه‌ی آنان راضی و خشنود باشد.

همچنین است دربارهی زنان پاک پیامبرصلی الله علیه وسلمو اهل بیت مطهرش که خداوند پلیدی را از آنان برداشته و آنان را پاک گردانیده است.

و خود را مبرا و دور می‌دانیم از آن کس که در دل یا بر سر زبان خود بدی یا زشتی‌ای به ساحت اصحاب رسول الله یا اهل بیت نبوی یا یکی از آنها نهفته باشد و خداوند را شاهد می‌گیریم بر آنکه محبت و موالات ‌آنان را در دل داریم و در حد توان از آنان دفاع خواهیم نمود.

به دلیل حفظ وصیت پیامبر که فرمودند:
«لا تسبوا اصحابی الله الله فی اصحابی».
[بخاری۴/۱۹۵_احمد۴/۸۷….]

«اصحابم را ناسزا نگویید و احترام آنان را پاس بدارید».

و نیز فرمود:

«إنی تارک فیکم ثقلین أولها کتاب الله فخذوا بکتاب الله و تمسکوا به، ثم قال: و أهل بیتی أذکرکم الله فی أهل بیتی» الحدیث.
[احمد۳/۱۴و۱۷و۲۶و۲۹_مسلم۷/۱۸۸_۱۲۳]
«همانا من دو چیز بسیار گرانقدر را در بین شما به جای می‌گذارم: اول آن‌ها کتاب خداوند است که بدان تمسک جوئید و سپس فرمود اهل بیتم که حقوق الهی را در آن‌ها بر شما یادآوری می‌کنم»

لازم بذکراست اهل بیت ایشان شامل زنان ایشان می شود باتوجه به سوره احزاب ازآیه ۲۸ تا ۳۳

مقاله پیشنهادی

نشانه‌های مرگ

مرگ انسان با افتادن و شل شدن دو طرف گیج‌گاه، کج شدن بینی، افتادن دست‌ها، …