چنانکه در درس اول اشاره کردیم
ایمان ارکان و شروط دارد:
شروط ایمان را ذکر کردیم که عبارت بودن از سه بخش :
قول ، قلب ، عمل
خداوند تبارک و تعالی میفرماید .؛
{وَمَن یَکۡفُرۡ بِٱللَّهِ وَمَلَٰٓئِکَتِهِۦ وَکُتُبِهِۦ وَرُسُلِهِۦ وَٱلۡیَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ فَقَدۡ ضَلَّ ضَلَٰلَۢا بَعِیدًا ١٣۶} [النساء: ۱۳۶].
«و هر کس به خداوند و فرشتگانش و کتابهایش و فرستادگانش و روز قیامت کافر شود (بداندکه) به گمراهی دور و درازی گرفتار آمده است».
میرسیم به شروط دوم ( قول با زبان).
ایمان زبان: عبارت از ذکر و دعا و امر به معروف و نهی از منکر و تلاوت قرآن و غیره است.
بنده مؤمن هر چه طاعت و عبادت و وسائل تقربش زیاد شود، ایمانش نیز زیاد میشود، و هر چه طاعت و عبادت و اسباب تقربش کم شود، ایمانش نیز کم میشود، پس گناهان و معاصی در ایمان بنده مؤمن سلباً و ایجاباً تأثیر دارد. مثلاً:
اگر گناهش شرک اکبر یا کفر اکبر باشد. اصل ایمان را باطل میکند،
امّا اگر پائین تر از آن باشد کمال ایمان را میشکند و پاکی آنرا مکدر کرده و ضعیفش میگرداند، خداوند متعال میفرماید:
﴿إِنَّ ٱللَّهَ لَا یَغۡفِرُ أَن یُشۡرَکَ بِهِۦ وَیَغۡفِرُ مَا دُونَ ذَٰلِکَ لِمَن یَشَآءُ﴾ [النساء: ۴۸].
«به راستی خداوند (آن گناه را) که به او شرک آورده شود، نمیبخشاید و جز آن را برای هر کس که بخواهد، میآمرزد».
و میفرماید:
﴿یَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ مَا قَالُواْ وَلَقَدۡ قَالُواْ کَلِمَهَ ٱلۡکُفۡرِ وَکَفَرُواْ بَعۡدَ إِسۡلَٰمِهِمۡ﴾ [التوبه: ۷۴].
«به خداوند سوگند میخورند آنچه که نگفتهاند و به راستی سخن کفر را گفتهاند و پس از ایمانشان کافر شدهاند».
و پیامبر صلی الله علیه و سلم میفرمایند:
«لَا یَزْنِی الزَّانِی حِینَ یَزْنِی وَهُوَ مُؤْمِنٌ وَلَا یَسْرِقُ حِینَ یَسْرِقُ وَهُوَ مُؤْمِنٌ وَلَا یَشْرَبُ الْخَمْرَ حِینَ یَشْرَبُ وَهُوَ مُؤْمِنٌ».
«زنا کننده در حال زنا کردن مؤمن نیست، و دزد در حال دزدی کردن مؤمن نیست و شرابخوار در حال شراب خوردن مؤمن نیست.
شرط سوم ایمان:
عمل : یعنی انسان مومن هنگامی که با زبان اقرار به یکتا بودن الله تعالی کرد و خود را تسلیم وی نمود و فرمانبردار وی شد و از ته دل به ایمان و اسلامی که آورده است راضی شد اینبار با اعمال نیک و شایسته هر آنچه از کتاب مبارک ( قرآن ) واحادیث گرانبهای رسول گرامی صلی الله علیه و سلم بیان شده است انجام میدهد .
الله تبارک و تعالی میفرماید ؛
{وَلْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّهٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَیَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ ۚ وَأُولَٰئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ}.
و باید از میان شما، گروهی باشند که (مردم را) به نیکی دعوت کنند، و به کار شایسته وا دارند و از زشتی باز دارند، و آنانند که رستگارند.
و میفرماید:
{لِلَّذِینَ أَحْسَنُوا الْحُسْنَىٰ وَزِیَادَهٌ ۖ وَلَا یَرْهَقُ وُجُوهَهُمْ قَتَرٌ وَلَا ذِلَّهٌ ۚ أُولَٰئِکَ أَصْحَابُ الْجَنَّهِ ۖ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ}.
برای کسانی که نیکی کردند ، پاداش نیک ( بهشت) است وافزون بر آن (رؤیت باری تعالی است ). و تیرگی و خواری چهره هایشان را نپوشاند، اینان اهل بهشتند ، و جاودانه در آن خواهند ماند .