نبی اکرم صلی الله علیه و سلم سید مخلوقات است، همانطور که عبدالله بن سلام رضی الله عنه میگوید: نبی اکرم صلی الله علیه و سلم فرمودند: «أَنَا سَیِّدُ وَلَدِ آدَمَ وَلاَ فَخْرَ»[۱].
«من سید و بزرگ بنی آدم هستم و این ر ا بخاطر غرور و تکبر نمیگویم بلکه حقی است که به من داده شده است».
ابن حبان در صحیح خود به این طریق آن را آورده است و ترمذی[۲] با اضافه کردن «یوم القیامه» قبل از «ولا فخر» آورده است است. اصل حدیث در صحیح مسلم از ابوهریره با این لفظ آمده است:
«من سید و بزرگ بنی آدم در روز قیامت هستم و اولین کسی هستم که در روز قیامت زمین بر او شکافته میشود و من از قبر بیرون میآیم و اولین کسی هستم که طلب شفاعت میکنم و اولین کسی هستم که به شفاعت او جواب داده میشود».
عز میگوید: سید به کسی میگفته میشود که متصف به صفات بزرگان و اخلاق عالی، درخشان و ارجمند باشد که رسول الله صلی الله علیه و سلم در دنیا و آخرت از بنی آدم افضل و بهتراند، اما در دنیا بدلیل اینکه متصف به اخلاق بزرگ، بلند همت و بزرگوار بودهاند و در آخرت نیز بدلیل اینکه جزاء و پاداش با توجه به اخلاق و صفات داده میشود، پس اگر در دنیا به لحاظ اخلاق و صفات از بنی آدم پیشی گرفته و افضلتر اند در آخرت نیز مراتب و درجات ایشان بهتر و افضلتر خواهد بود.
رسول الله صلی الله علیه و سلم میفرماید: «أَنَا سَیِّدُ وَلَدِ آدَمَ وَلاَ فَخْرَ». تا امتشان مقام و منزلت ایشان را نزد پروردگارش بدانند و معمولاً مناقب، صفات برجسته و فضایل بخاطر افتخار و غرور و تکبر بر دیگران بیان میشود ولی پیامبر صلی الله علیه و سلم بخاطر اینکه این توهم را از ذهن افرادی که از روی نادانی فکر میکنند که بخاطر افتخار و غرور این را گفتهاند بیرون ببرند لذا در دنباله میفرمایند: «وَلاَ فَخْرَ»[۴].
از صفات ویژه دیگر حضرت رسول الله صلی الله علیه و سلم این است که پرچم حمد بدست ایشانست و همه در زیر این پرچم قراردارند. آدم÷ بنا به فرموده رسول الله صلی الله علیه و سلم: «أَنَا سَیِّدُ وَلَدِ آدَمَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ، وَلا فَخَرَ، وَأَوَّلُ مَنْ تَنْشَقُّ عَنْهُ الأَرْضُ، وَأَوَّلُ شَافِعٍ وَمُشَفَّعٍ، بِیَدِی لِوَاءُ الْحَمْدِ، تَحْتِی آدَمُ فَمَنْ دُونَهُ»[۵].
«من سید و بزرگ بنی آدم در روز قیامت هستم و اولین کسی هستم که در روز قیامت زمین بر او شکافته میشود، و من از قبر بیرون میآیم و اولین کسی هستم که طلب شفاعت میکنم و اولین کسی هستم که به شفاعت اوجواب داده میشود، پرچم حمد در روز قیامت بدست من است و آدم و غیر او همه در زیر پرچم من قرار دارند. پرچم حمد در دست من است یعنی اول وآخر از من بخاطر شفاعت عظمی (بزرگ) تشکر و قدردانی میکنند و مثل اینکه حمد فقط برای من است».
از خصوصیات دیگر آن حضرت صلی الله علیه و سلم: اولین کسی که در روز قیامت زمین بر او شق میشود و از قبر بیرون میآید، رسول الله صلی الله علیه و سلم است، و اولین کسی که طلب شفاعت میکند و اولین کسی به شفاعت او جواب داده میشود، رسول الله صلی الله علیه و سلم است و شفاعت بزرگ (عظمی) و مقام محمود که اول و آخر به اوغبطه میخورند برای رسول الله صلی الله علیه و سلم است.
[۱]– صحیح ابن حبان بترتیب ابن بلبان، حققه وخرج أحادیثه وعلق علیه: شعیب الأرنؤوط: ۱۴/۱۳۵،۳۹۲، رقم حدیث: ۶۲۴۲،۶۴۷۵، عن واثله بن الأسقعس.