نزد بسیاری از مردم به کسی که شیعه نباشد میگویند: او سنی است، او جزو اهل سنت است! اما نزد علما به هرکسی اهل سنت و جماعت اطلاق نمیشود، حتی اگر شیعه نباشد! بلکه اهل سنت و جماعت گروهی از مسلمانان هستند که در فکر و اعتقاد و احکام و اخلاق تابع سنت پیامبر صلی الله علیه وسلم و صحابه ی او هستند، اما بسیاری از سنی ها هستند که متاسفانه از منهج صحیح نبوی فاصله گرفته اند؛ مانند صوفیه یا معتزله و یا اشاعره و ماتریدیه و غیره…
اهل سنت و جماعت خصوصیاتی دارند که آنها را از دیگران متمایز میگردانند، که در زیر به بعضی از این خصوصیات اشاره شده است:
قال سهل بن عبد اللّه التّستریّ رحمه اللّه تعالى لرجل سأله متى یعلم الرّجل أنّه من أهل السّنّه والجماعه؟ فقال: «إذا عرف من نفسه عشر خصال: لا یترک الجماعه، ولا یسبّ أصحاب النّبیّ صلّى اللّه علیه وسلّم، ولا یخرج على هذه الأمّه بالسّیف، ولا یکذّب بالقدر، ولا یشکّ فی الإیمان، ولا یماری فی الدّین، ولا یترک الصّلاه على من یموت من أهل القبله بالذّنب، ولا یترک المسح على الخفّین، ولا یترک الجماعه (أو قال الجمعه) خلف کلّ وال جار أو عدل».
مردی از سهل بن عبدالله تستری پرسید که: یک شخص از کجا بفهمد که او جزو اهل سنت و جماعت است؟ سهل فرمود: «هرگاه ده خصلت و ویژگی در او یافت شود: جماعت را ترک نکند، اصحاب پیامبر صلی الله علیه وسلم را دشنام ندهد، و بر علیه امت مسلمان شورش نکند، و قَدَر الهی را انکار نکند، و در ایمان شک نکند، و در دین مجادله نکند، و نماز جنازه را بر کسی از اهل قبله که مرتکب گناه کبیره شده ترک نکند، و مسح بر خفین را ترک نکند، و نماز جماعت یا جمعه را پشت سر حاکم عادل یا فاجر ترک نکند».