دنیا محل عمل، و آخرت مکان پاداش و جزا میباشد، عمل کردن و سوال نمودن زمانی تمام میشود که انسان به محل سکونت خویش که بهشت و یا جهنم است وارد شود، اما در عالم برزخ و صحنههای قیامت سوال منکر و نکیر در قبر، و فراخوان همهی مردم در روز قیامت جهت سجده کردن برای الله و امتحان دیوانگان و کسانیکه بر فطرت فوت کردند صورت میپذیرد، سپس الله متعال بر حسب ایمان و عمل بین بندگان قضاوت مینماید و آنها را به خانهی محل سکونتشان سوق میدهد و گروهی در بهشت قرار میگیرند و عدهای نیز وارد جهنم میشود.
الله متعال میفرماید: ﴿وَکَذَٰلِکَ أَوۡحَیۡنَآ إِلَیۡکَ قُرۡءَانًا عَرَبِیّٗا لِّتُنذِرَ أُمَّ ٱلۡقُرَىٰ وَمَنۡ حَوۡلَهَا وَتُنذِرَ یَوۡمَ ٱلۡجَمۡعِ لَا رَیۡبَ فِیهِۚ فَرِیقٞ فِی ٱلۡجَنَّهِ وَفَرِیقٞ فِی ٱلسَّعِیرِ٧﴾ [الشورى: ۷].
«ما قرآن را این گونه به زبان عربی بر تو وحى کردیم تا اهل مکه و ساکنان اطرافش را بیم دهى و در مورد روز محشر – که تردیدی در وقوعش نیست – به آنان هشدار دهى. [آن روز،] گروهى بهشتىاند و گروهى در آتش سوزان».
و الله متعال میفرماید: ﴿ٱلۡمُلۡکُ یَوۡمَئِذٖ لِّلَّهِ یَحۡکُمُ بَیۡنَهُمۡۚ فَٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فِی جَنَّٰتِ ٱلنَّعِیمِ۵۶ وَٱلَّذِینَ کَفَرُواْ وَکَذَّبُواْ بَِٔایَٰتِنَا فَأُوْلَٰٓئِکَ لَهُمۡ عَذَابٞ مُّهِینٞ۵٧﴾ [الحج: ۵۶-۵۷].
«در آن روز، فرمانروایی از آنِ الله است [و] میان آنان داوری میکند. کسانی که ایمان آوردهاند و کارهای شایسته انجام دادهاند، در باغهای پرنعمت [بهشت] هستند. و کسانی که کفر ورزیدند و آیات ما را دروغ انگاشتند، عذاب خوارکنندهای [در پیش] دارند».
و الله متعال میفرماید: ﴿وَیَوۡمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَهُ یَوۡمَئِذٖ یَتَفَرَّقُونَ١۴ فَأَمَّا ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَهُمۡ فِی رَوۡضَهٖ یُحۡبَرُونَ١۵ وَأَمَّا ٱلَّذِینَ کَفَرُواْ وَکَذَّبُواْ بَِٔایَٰتِنَا وَلِقَآیِٕ ٱلۡأٓخِرَهِ فَأُوْلَٰٓئِکَ فِی ٱلۡعَذَابِ مُحۡضَرُونَ١۶﴾ [الروم: ۱۴-۱۶].
«اما کسانی که ایمان آوردهاند و کارهای شایسته انجام دادهاند، در بوستانی [از بهشت] شادمان میگردند. و اما کسانی که کفر ورزیدند و آیات ما و دیدارمان در آخرت را دروغ انگاشتند، احضارشدگان در عذابند».