حکم گرفتن وام هایی با کارمزد ۴ درصد چیست؟

الحمدلله

گرفتن وام با هرکارمزد یا بهره ای حرام است زیرا الله تعالی آنرا حرام گردانیده است:

الله تعالی می فرماید: {یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَذَرُوا مَا بَقِیَ مِنَ الرِّبَا إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ (۲۷۸)}.

{فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا فَأْذَنُوا بِحَرْبٍ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَإِنْ تُبْتُمْ فَلَکُمْ رُءُوسُ أَمْوَالِکُمْ لا تَظْلِمُونَ وَلا تُظْلَمُونَ (۲۷۹)}.

(ای کسانی که ایمان آورده اید! از (مخالفت با) الله بپرهیزید و آنچه از (مطالبات) ربا باقی مانده رها کنید، اگر ایمان دارید. اگر چنین نمی کنید بدانید الله و پیامبرش، با شما پیکار خواهند کرد، اگر توبه کنید سرمایه های شما از آن شماست. نه ستم می کنید و نه بر شما ستم می شود). «بقره/ ۲۷۸ – ۲۷۹»

این آیه به صراحت بیانگر این مطلب است که گرفتن هیچ سودی جایز نیست.
از عبدالله بن حنظله روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود:

(درهم ربا یأکله الرجل و هو یعلم أشد من سته و ثلاثین زنیه)

«یک درهم ربا که شخص آگاهانه می خورد، از سی و شش بار زنا کردن شدیدتر است».ابن ماجه

از ابن مسعود روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: (الربا ثلاثه و سبعون بابا أیسرها مثل أن ینکح الرجل أمه)

«ربا هفتاد و سه دروازه است، ساده ترین صورت آن مانند این است که مرد با مادرش زنا کند».ابن ماجه

وعلما اجماع دارند بر اینکه هر مقدار اضافه ای که بر اصل مال افزوده شود، ربا و حرام است و لذا میزان چهار درصدی که بانک بعنوان کارمزد می گیرد نیز به هر دلیلی که گرفته شود، اضافه ای براصل موجودی است و این اضافه ربا و حرام است:

ابن قدامه گفته: “بین علماء اختلافى نیست که هر قرضى که مشروط بر پرداخت بیشتر باشد حرام است”، و ابن منذر گفت: “علماء اجماع کرده اند که هرگاه قرض دهنده بر قرض گیرنده شرط کند که پول بیشتر و یا هدیه اى اضافه بر مبلغ بر گرداند، آن مبلغ زیادى و یا هدیه ربا محسوب میشود” .. “المغنی” (۶/ ۴۳۶).

بنابراین کارمزدی که امروزه بانکها از وام گیرندگان خود می گیرند، نیز شامل همان میزان اضافی بر اصل مال است و میزان اضافی با هر بهانه و دلیلی که باشد مهم نیست! و مهم آنست که؛ آن، اضافه بر اصل مال است، و اضافه بر اصل مال به هر میزانی جزو ربا محسوب می گردد.

هیئت دائمی افتای علمای سعودی چنین فتوا داده اند:

“برای هیچ مسلمانی چه فقیر و چه غنی جایز و روا نیست از بانک وامی بگیرد که ۵% یا ۱۵ %  درصد یا حتی کمتر یا بیشتر بر آن وام اضافه داشته باشد،

زیرا این مقدار اضافه ربا است و ربا از بزرگترین گناهان است، بلکه خداوند تبارک و تعالی او را از طریق کسب حلال مانند کارکردن برای صاحب کاری و یا کارمباح در بخشهای دولتی و یا اینکه با تجارت از راه مضاربه  بی نیاز خواهد کرد”. فتاوی اللجنه الدائمه للبحوث العلمیه والإفتاء ۱۳/۲۶۹٫
بنابراین شکی نیست اگر بر مقدار وامی که شخص وام گیرنده می گیرد درصدی هرچند ناچیز افزوده شود، آن درصد رباست و حرام می باشد و مهم نیست که اسم آن درصد سود باشد یا بهره یا کارمزد! مهم آنست که به اصل میزان پول مبلغ دیگری ولو ناچیز افزوده نشود، پس هم سود و هم کارمزد حرام است و جز کسی که دچار پریشانی شده باشد بر گرفتن کارمزد فتوا نمی دهد.

والله اعلم