قرائت فاتحه برای امام و منفرد در هر رکعت رکن محسوب میشود و با ترک آن، نماز باطل است.
اما مأموم در هر رکعتی به صورت سری و آهسته میخواند، مگر در نمازها و رکعتهایی که امام آن را به صورت جهری میخواند. پس وقتی که امام قرائت مینماید، مأموم به قرائت آن گوش فرا میدهد. برای امام شایسته نیست که ساکت بماند تا مأموم فاتحه را بخواند، برای اینکه دلیلی بر این سکوت و قرائت وجود ندارد و هنگامیکه مسبوق، امام را در حالت رکوع درک نماید و نتواند فاتحه را قرائت نماید قرائت فاتحه از او ساقط میشود.
- الله بلندمرتبه میفرماید: ﴿وَإِذَا قُرِئَ ٱلۡقُرۡءَانُ فَٱسۡتَمِعُواْ لَهُۥ وَأَنصِتُواْ لَعَلَّکُمۡ تُرۡحَمُونَ٢٠۴﴾ [الأعراف: ۲۰۴]. «و هنگامی که قرآن خوانده میشود، به آن گوش فرادهید و خاموش باشید؛ باشد که مشمول رحمت شوید».
- عَنْ عُبَادَهَ بْنِ الصَّامِتِ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «لاَ صَلاَهَ لِمَنْ لَمْ یَقْرَأْ بِفَاتِحَهِ الکِتَابِ».[۱]
عباده بن صامت رضی الله عنه از رسول الله صلی الله علیه وسلم روایت مینماید که فرمود: «نماز هیچ کس، بدون خواندن سورهی فاتحه درست نیست».
و هنگامیکه مأموم، قرائت امام را در رکعات جهری نشنود، سورهی فاتحه و غیر از آن را قرائت کند و ساکت نماند.
[۱]– متفق علیه؛ بخاری حدیث شماره ۷۵۶ و مسلم حدیث شماره ۳۹۴