حکم زنی که در اثنای سفر حج و در مسیر راه حیض شد و یا زایمان کرد

حکم زنی که در اثنای سفر حج و در مسیر راه حیض شد و یا زایمان کرد چیست؟

 

الحمدلله،

اگر در اثنای سفر حج و در مسیر راه زنی حیض شد و یا زایمان کرد در هر صورت زن به سفر حجش ادامه می‌دهد؛ و هرگاه در هنگام احرام این امر برایش پیش آمد همانند سایر زنان پاک احرام می‌بندد زیرا برای احرام بستن پاک بودن زن شرط نیست. در کتاب «المغنی» (۳/۲۹۳، ۲۹۴) گفته است: خلاصه مطلب این که: غسل کردن هنگام احرام همانگونه که برای مردان مستحب است، برای زنان نیز مستحب است، زیرا این عمل احرام یکی از مناسک حج است و این غسل در مورد زنان حائض و نفساء مؤکدتر است به دلیل حدیثی که در این مورد آمده است. جابر بن عبدالله رضی الله عنه گفتند: «تا این که ما به محل ذوالحلیفه رسیدیم در آنجا اسماء بنت عمیس زن ابوبکر محمد بن ابی بکر را به دنیا آورد، شخصی را نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم ‏ فرستاد و سؤال کرد که چه بکنم؟ رسول الله صلی الله علیه وسلم ‏ فرمود: «غسل کن و فرج خود را با پارچه‌ای محکم ببند و آنگاه احرام ببند. متفق علیه.

همچنین از عبدالله بن عباس روایت است که پیامبر خدا صلی الله علیه وسلم ‏ فرمودند: «النفساء والحائض إذا أتیا علی الوقت یحرمان ویقضیان المناسک کلها غیر الطواف بالبیت».( ابوداود.) «زنان زائو و در حال عادت ماهانه وقتی که در مراسم حج بودند، احرام می‌بندند و همه مناسک حج را با همان حالت انجام می‌دهند جز طواف خانه خدا را». پیامبر خدا صلی الله علیه وسلم ‏ به عایشه رضی الله عنها دستور داد برای حج غسل کند در حالی که وی در عادت ماهانه بود.

 

حکمت غسل نمودن زن حائض و نفساء برای احرام، پاک کردن خود و همچنین دور کردن بوی بد از بدن جهت قرار گرفتن در اجتماع و مردم است تا مردم از بوی بد ناراحت نشوند، همچنین سبک نمودن نجاست و ناپاکی است.

 

هرگاه در اثنای احرام زنی حائض شد و یا زایمان کرد، این موارد تأثیری بر محرم بودن وی نمی‌گذارد، بلکه زن به همان صورت در حال احرام است و باید از محظورات احرام دوری کند. در ضمن تا وقتی که از حیض و نفاس پاک نشده و غسل نکرده باشد، نمی‌تواند طواف را انجام دهد. اگر زنی تا روز عرفه (نهم ذیحجه) پاک نشد در حالی که برای حج تمتع (عمره متصل به حج) احرام بسته بود، این چنین زنانی باید اول برای حج احرام ببندند و آنگه وارد عمره شوند و در نتیجه حج آنها قران است.

 

دلیل این حکم حدیث عایشه رضی الله عنها است، هنگامی که ایشان برای عمره احرام بسته بودند، حیض شدند؛ رسول الله صلی الله علیه وسلم ‏ بر وی وارد شدند، در حالی که وی گریه می‌کرد، حضرت صلی الله علیه وسلم ‏ فرمودند: «ما یبکیک، لعلک نفست؟».

 

«چه چیزی تو را به گریه وا داشته است، شاید که تو حیض شده‌ای؟» عایشه گفت: بلی. رسول الله صلی الله علیه وسلم ‏ فرمود: «هذا شیء قد کتبه الله علی بنات آدم، افعلی ما یفعل الحاج غیر أن لا تطوفی بالبیت». أخرجه البخاری مسلم

 

«این چیزی است که خداوند بر دختران آدم فرض کرده است، هر چه که یک حاجی انجام می‌دهد تو هم انجام بده جز این که خانه خدا را طواف مکن».

 

در حدیث جابر که حدیث متفق علیه است چنین آمده است: (سپس رسول الله صلی الله علیه وسلم ‏ بر عایشه وارد شد، پس دید که وی گریه می‌کند، آنگاه حضرت صلی الله علیه وسلم ‏ فرمود: «تو را چه شده است؟» عایشه گفت: «حالم این است که من حیض شده‌ام؛ مردم همه از احرام عمره در آمده‌اند ولی من هنوز بیرون نیامده‌ام و خانه خدا را طواف نکرده‌ام؛ در حالی که مردم اکنون به سوی احرام حج می‌روند؛ سپس آن حضرت صلی الله علیه وسلم ‏ فرمودند: «این کاری است که خداوند بر دختران آدم فرض کرده است، پس غسل کن و سپس برای حج احرام ببند».

 

عایشه گفت: من این کار را کردم و همه مناسک را انجام دادم؛ تا این که پاک شدم، آنگاه کعبه را طواف نمودم و سعی بین صفا و مروه نمودم، آنگاه رسول الله صلی الله علیه وسلم ‏ فرمود: «اکنون تو از حج و عمره‌ات درآمده‌ای».

 

علامه ابن القیم در کتاب [تهذیب السنن] (۲/۳۰۳) گفته است: احادیث صحیح دلالت صریح دارند به این که عایشه ابتدا تلبیه عمره گفته بود و وقتی که حیض شد، رسول الله صلی الله علیه وسلم ‏ به وی دستور داد که تلبیه حج نماید در نتیجه حج وی مبدل به قران شد. به این خاطر رسول الله صلی الله علیه وسلم ‏ به وی گفت: «طواف تو برای خانه خدا و سعی تو بین صفا و مروه برای حج و عمره تو کافی است».

 

وصلی الله وسلم علی محمد و علی آله و اتباعه الی یوم الدین

برگرفته از:کتاب تنبیهات علی أحکام تختص بالمؤمنات، شیخ دکتر صالح بن فوزان