حکم روزه ی سالمندان، بیماران، زنان باردار و شیرده ( که اگر روزه شوند شیرشان خشک می شود ) چیست؟ آیا می توانند روزه نشوند و بجای هر روز به یک مسکین خوراک بدهند؟
الحمدلله،
اولاً: افراد ناتوان و ضعیفی که قادر به روز گرفتن نیستند از قبیل پیرمرد و پیرزن، می توانند روزه را بخورند و در ازای هر روز نیم صاع گندم یا خرما یا برنج و یا هر خوراکی که مصرف می کنند، به مسکینی بدهند. همچنین افراد بیماری که امید بهبودی آنها وجود ندارد می توانند از این رخصت استفاده نمایند . بدلیل این که الله تعالی می فرماید:[ لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلا وُسْعَهَا] (بقره ۲۸۶) « الله تعالی هیچ کس را خارج از وسع و توانش مکلف نمی کند.»
[وَمَا جَعَلَ عَلَیْکُمْ فِی الدِّینِ مِنْ حَرَجٍ](حج۷۸) «الله در دین بر شما سختی قرار نداده است.» [وَعَلَی الَّذِینَ یُطِیقُونَهُ فِدْیَهٌ طَعَامُ مِسْکِینٍ] (بقره۱۸۴)« و برکسانی که توانایی روزه گرفتن را ندارند فدیه واجب است (و فدیه اینست که در مقابل هر روز) به یک مسکین خوراک بدهند ».
ابن عباس«رضی الله عنه»می گوید:(آیه ی مذکور رخصتی است برای سالمندان که قادر به روز گرفتن نیستند : اینها اجازه دارند روزه را بخورند و در مقابل هر روز به یک مسکین خوراک بدهند )( بخاری (۴۵۰۵) با الفاظی قریب به آن)
بیماری که نمی تواند روزه بگیرد یا روزه گرفتن بر او دشوار است و امید سلامتی هم ندارد، حکمش، حکم سالمندی است که از روزه گرفتن عاجز است.
دوم: زن بارداری که در صورت روزه گرفتن به خودش یا حملش آسیب می رسد و زن شیردهی که در صورت روزه گرفتن بر خودش یا بچه ی شیر خوارش آسیب می رسد می توانند افطار کنند و فقط قضا بجا بیاورند؛ مانند بیماری که امید سلامتی را دارد- می تواند افطار کنند و فقط قضا بجا بیاورد.
وبالله التوفیق، وصلی الله علی نبینا محمد و آله وصحبه وسلم
انجمن دایمی مباحث علمی وافتا (۱۰/۱۶۰)