وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
حکم جمع بین الصلوتین چیست؟ و اگر صحیح نیست پس تأویل حدیث ابن عباس رضی الله عنهما که در مسلم روایت شده، چگونه است؟
الجواب باسم ملهم الصواب
جمع بین الصلوتین نزد احناف علاوه از عرفه و شب مزدلفه در جای دیگر جایز نمی‌باشد خواه سفر باشد یا حضر. و منظور از روایت عبدالله بن عباس رضی الله عنه که بر جمع بین الصلوتین دلالت می‌کند این است که:
منظور از جمع بین الصلوتین جمع صوری است نه جمع حقیقی، یعنی: نماز ظهر را تاخیر داده و در آخر وقت خوانده شود و عصر را در اول وقتش ادا نموده و نماز مغـرب را تا آخر وقت موخر کرده‌اند و عشاء را در اول وقت خوانده‌اند. درسنن نسائی از ابن عباس رضی الله عنهما روایتی مذکور است که مـنظور از جـمع بـین الصلوتین جمع صوری است نه جمع حقیقی.
اخرج النسا‌ئی عن ابن عباس رضی الله عنهما:
«صلیت مع الـنبی صلی الله علیه و سلم الـظـهر و الـعشـا‌ء جـمیعا و المـغرب والعشا‌ء جمیعا أخر الـظهر و عجل العـصر و اخـر المغرب و عـجل العشاء».
قال العلامه شبیر احمد العثمانی؛ فی فتح الملهم بـعد ذکـر هذا الحدیث:
«فهذا ابن عباس راوی حدیث الـبا‌ب قد صرح با‌ن ما رواه من الجمیع المذکور هو الجمع الصوری و مما یؤیده ما رواه الشیخا‌ن عن عمرو بن دینا‌ر انه قال: یا ابا شعثا‌ء اظنه -ای ابن عباس- اخر الظهر و عجل الـعصر و اخر المغرب و عجل العـشا‌ء. قال: و انا اظـنه -و ابوالشعثاء هو راوی الحدیث عن ابن عباس رضی الله عنهم».(فتح الملهم شرح صحیح مسلم:۲/۲۶۷)
والله اعلم بالصواب