شخصی در روز رمضان با همسرش آمیزش کرده ولی انزال روی نداده، و او نسبت به حرام بودن عملش آگاه نبوده و گمان کرده که اگر انزال روی ندهد، روزه اش باطل نخواهد شد!
الحمدلله،
آمیزش و جماع با همسر در روز رمضان ممکن است دو حالت زیر را داشته باشد:
حالت اول: اگر کسی گمان کرده باشد که آمیزش و جماع بدون انزال در روز رمضان حرام نیست، و روزه را باطل نمی کند، و بر اساس این گمان با همسرش آمیزش کند، پس او درحالی جماع کرده که نسبت به حکم شرعی جهل داشته است.
حالت دوم: می داند که جماع در روز رمضان حرام است، ولی مجازات آنرا نمی داند.
در مورد حالت اول علامه ابن عثیمین رحمه الله می گوید: «قول راجح اینست که اگر کسی یکی از مفطرات روزه یا یکی از ممنوعات احرام (حج) یا یکی از موارد باطل کننده نماز را انجام دهد درحالیکه او (نسبت به حکم آنها) جاهل باشد، در اینحالت چیزی بر وی نیست، به دلیل آیه: « رَبَّنَا لاَ تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِینَا أَوْ أَخْطَأْنَا» (بقره ۲۸۶).
یعنی: پروردگارا! اگر ما فراموش یا خطا کردیم، ما را مؤاخذه مکن.
الله تعالی در پاسخ می فرماید: « قد فَعَلْت ». این گونه خواهم کرد. مسلم (۱۲۶).
پس این مرد که در روز رمضان با همسرش نزدیکی کرده و حکم (حرام بودن جماع در روز رمضان) را نمی دانسته، و گمان داشته که جماع وقتی حرام است که انزال روی دهد، در این حالت چیزی بر وی نیست. ]یعنی نه روزه او باطل است و نه قضاء و نه کفاره نیاز نیست[.
و اما حالت دوم: اگر او بداند که جماع در روز رمضان حرام است اما نمی داند که چه کفاره سختی دارد، در اینحالت او باید کفاره بدهد، زیرا در اینجا تفاوتی وجود دارد بین جهل داشتن به حکم حرمت جماع و بین جهل داشتن به مجازات آن، چرا که جهل داشتن نسبت به مجازات فعل حرامی عذر نیست، و آنچه که بعنوان عذر قابل قبول است؛ جهل داشتن به حکم شرعی یک مسئله است.
و برای همین علما فرموده اند: اگر انسان نوشیدنی مست کننده ای را بخورد و گمان کند که مست کننده نیست، یا گمان کند که نوشیدن آن حرام نیست، در اینصورت چیزی بر وی نیست (و مجازات نمی شود) ولی اگر بداند که مست کننده است و حرام می باشد، اما نداند که او (به سبب خوردنش) مجازات خواهد شد، در اینحالت بر وی مجازاتی واقع می شود و از او ساقط نخواهد شد، و بر این مبنا به سوال کننده می گوییم: مادامیکه نمی دانستی که جماع بدون انزال بر تو حرام است، پس چیزی بر تو و همسرت لازم نیست البته بشرطیکه او نیزمانند تو به حکم مسئله جاهل بوده باشد.
اثر این فعل بر روزه و نماز:
روزه بخاطر آن متاثر نمی شود (یعنی باطل نخواهد شد)، چرا که روزه فرد جنب صحیح است، اما ترک غسل کردن برای نماز مشکل است، زیرا نماز بدون غسل – به دلیل بقای جنابت – صحیح نیست..». الشیخ ابن عثیمین ، اللقاء الشهری
والله اعلم
وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین