حکمت تنوع عبادات

الله متعال عبادات را در قالب‌‌های متنوعی مطرح نمود تا این‌گونه بندگانش را بیازماید که آیا از هوای نفس پیروی می‌‌کنند یا اینکه امر پروردگارشان را جامه‌‌ی عمل می‌‌پوشانند تا درهای خیر و خوبی را به سوی آن‌ها بگشاید.

بنابراین بخشی از عبادات را با خودداری از اموری همراه نمود که انسان دوست دارد، مانند روزه که در واقع خودداری از آب و غذا و همبستری برای کسب رضایت پروردگار است. و بخشی از عبادات را با بخشش اموال که نزد انسان محبوب است همراه نمود، مانند زکات و صدقه که در واقع هریک از این عبادات از نوع بخشش مالی است که محبوب انسان می‌‌باشد اما در راه الله متعال و جهت کسب رضایت او پرداخته می‌‌شود. و چه بسا برشخصی پرداختن و انفاق کردن اموال زیادی آسان باشد اما یک روز هم روزه نگیرد یا بالعکس.

از این‌‌رو الله متعال عبادات را متنوع و گوناگون قرار داد تا اینکه بندگانش را مورد امتحان و آزمایش قرار دهد و این‌گونه دروازه‌‌های وسیع و گسترده‌‌ای برای رسیدن به او تعالی فرا روی ایشان قرار دهد و از سوی دیگر راه‌‌های کسب ثواب و پاداش را آسان و میسر نماید.

الله متعال می‌‌فرماید: ﴿ٱلۡیَوۡمَ أَکۡمَلۡتُ لَکُمۡ دِینَکُمۡ وَأَتۡمَمۡتُ عَلَیۡکُمۡ نِعۡمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ ٱلۡإِسۡلَٰمَ دِینٗاۚ فَمَنِ ٱضۡطُرَّ فِی مَخۡمَصَهٍ غَیۡرَ مُتَجَانِفٖ لِّإِثۡمٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِیمٞ﴾ [المائده: ۳] «امروز دینتان را کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام نمودم و اسلام را [به عنوان بهترین] دین برایتان برگزیدم. اما هر کس [برای حفظ جان خود و] بدون آنکه به گناه متمایل باشد، [به خوردن گوشت‌های ممنوعه] ناچار شود [گناهی بر او نیست]. به راستی که الله آمرزندۀ مهربان است».