حقیقت اصول فقه چیزی فراتر از آنچه ذکر شد نیست، لکن اصولیون به اعتبار این که عنوان «اصول فقه» اسم و لقب برای علمی مخصوص از علوم شریعت است، برای آن تعریفی اصطلاحی ذکر میکنند و برای بیان این تعریف، ابتدا به معنای آن به اعتبار این که ترکیب اضافی متشکل از دو کلمهی اصول (مضاف) و کلمهی فقه (مضاف الیه) است میپردازند.
و در حقیقت هم، این روش برای دانشجویان مبتدی مفید است، از این جهت که با اصطلاحات اهل این فن آشنا میشوند و چون به کتب آنان مراجعه نمایند، از آنها دلزده نمیشوند و به همین دلیل ما هم ترجیح دادیم که بر همین روش آنها سیر کنیم؛ پس در ابتدا به تعریف اصول فقه به اعتبار ترکیب اضافیبودن و سپس به تعریف آن به اعتبار لقببودن برای یک علم خاص که ما در پی بررسی آن هستیم، میپردازیم.