وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
حقوق پیامبر صلی الله علیه وسلم بر امتش بسیار است بیان تعدادی از آن‌ها که بر امت واجب است و از حقوق تمام پیامبران می‌باشد که جاه و منزلت آن‌هاست، قبلاً گذشت. و آنچه اینجا بیان می‌شود بعضی از حقوق خاص پیامبر صلی الله علیه وسلم بر امتش می‌باشد که عبارتند از:
- ایمان تفصیل و مبسوط به نبوت و رسالت او و اعتقاد به اینکه رسالت او نسخ کننده تمام رسالتهای گذشته است. و مقتضای آن تصدیق کردن در آنچه خبر داده و اطاعت کردن در آنچه به آن امر نموده و دوری کردن از آنچه نهی نموده، می‌باشد و الله تعالی را جز به آنچه تشریع نموده عبادت نکنیم که کتاب و سنت بر آن شاهد است. الله تعالی می‌فرماید: ﴿فَ‍َٔامِنُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ وَٱلنُّورِ ٱلَّذِیٓ أَنزَلۡنَاۚ﴾ [التغابن: ۸]. «به خدا و رسولش و نوری که نازل کردیم، ایمان بیاورید» و می‌فرماید: ﴿فَ‍َٔامِنُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِ ٱلنَّبِیِّ ٱلۡأُمِّیِّ ٱلَّذِی یُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَکَلِمَٰتِهِۦ وَٱتَّبِعُوهُ لَعَلَّکُمۡ تَهۡتَدُونَ ١۵٨﴾ [الأعراف: ۱۵۸]. «ایمان بیاورید به رسولی که پیامبری درس نخوانده است و به خداوند و کلماتش ایمان دارد، ایمان بیاورید و از او پیروی کنید تا هدایت یابید». و می‌فرماید: ﴿وَمَآ ءَاتَىٰکُمُ ٱلرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَىٰکُمۡ عَنۡهُ فَٱنتَهُواْۚ﴾ [الحشر: ۷]. «وآنچه رسول (خدا) به شما می‌دهد، برگیرید. و از آنچه که شما را از آن باز دارد اجتناب کنید» و از ابن عمر رضی الله عنهما روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم می‌فرمایند: «أُمِرْتُ أَنْ أُقَاتِلَ النَّاسَ حَتَّى یَشْهَدُوا أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ وَیُقِیمُوا الصَّلَاهَ وَیُؤْتُوا الزَّکَاهَ فَإِذَا فَعَلُوا ذَلِکَ عَصَمُوا مِنِّی دِمَاءَهُمْ وَأَمْوَالَهُمْ إِلَّا بِحَقِّ الْإِسْلَامِ وَحِسَابُهُمْ عَلَى اللَّهِ»[۱] «از طرف خدا به من امر شده است تا زمانی که مردم به یگانگی الله و به حقانیت رسالت محمد صلی الله علیه وسلم شهادت ندهند و نماز را اقامه نکنند و زکات ندهند، با آنان جهاد کنم. ولی هنگامی که این کارها را انجام دادند، مال و جان آن‌ها در برابر هرگونه تعرضی محفوظ خواهد ماند مگر در حقی که اسلام تعیین کرده است. و حساب آنان با خداست».
- ایمان داشتن به اینکه رسول الله صلی الله علیه وسلم رسالتش و امانتش را به طور کامل ادا نموده و امت را پند و اندرز داده است. هیچ خیر و نیکی نیست مگر اینکه امت را از آن باخبر کرده و به انجام آن تشویق نموده است و هیچ شر و بدی نیست مگر اینکه امت را از آن نهی نموده و برحذر داشته است. الله تعالی می‌فرماید: ﴿ٱلۡیَوۡمَ أَکۡمَلۡتُ لَکُمۡ دِینَکُمۡ وَأَتۡمَمۡتُ عَلَیۡکُمۡ نِعۡمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ ٱلۡإِسۡلَٰمَ دِینٗاۚ﴾ [المائده: ۳]. «امروز دینتان را برای شما کامل کردم و نعمتم را بر شما تمام نمودم و راضی شدم که اسلام دینتان باشد». و از ابودرداء روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: (.. «وَایْمُ اللَّهِ لَقَدْ تَرَکْتُکُمْ عَلَى مِثْلِ الْبَیْضَاءِ لَیْلُهَا وَنَهَارُهَا سَوَاءٌ»[۲]. وقد شهد للنبی بالبلاغ أصحابه فی أکبر مجمع لهم یوم أن خطبهم فی حجه الوداع خطبته البلیغه فبین لهم ما أوجب الله علیهم وما حرم علیهم وأوصاهم بکتاب الله إلى أن قال لهم: «وأنتم تسألون عنی فما أنتم قائلون». قالوا: نشهد أنک قد بلغت وأدیت ونصحت. فقال بإصبعه السبابه یرفعها إلى السماء وینکتها إلى الناس: «اللهم اشهد اللهم اشهد ثلاث مرات»[۳]. وقال أبوذرس: (لَقَدْ تَرَکَنَا مُحَمَّدٌ صلی الله علیه و سلم وَمَا یُحَرِّکُ طَائِرٌ جَنَاحَیْهِ فِی السَّمَاءِ إِلَّا أَذْکَرَنَا مِنْهُ عِلْمًا)[۴] ««قسم به خدا شما را در حالتی از روشنگری ترک کردم که شب و روز آن مثل هم است». صحابه در بزرگترین مجتمع در روزی که پیامبر در حجه الوداع آن خطبه شیوا را خواند برای آن‌ها آنچه را که خداوند بر آن‌ها واجب نموده و آنچه را که بر آن‌ها حرام کرده، بیان نمود، بر پیامبر صلی الله علیه وسلم شهادت دادند که آن را ابلاغ کرده است و پیامبر صلی الله علیه وسلم آن‌ها را به کتاب خدا توصیه نمود تا آنجا که به آن‌ها فرمود: «و از شما در باره من خواهند پرسید پس شما چه می‌گویید؟» گفتند: شهادت می‌دهیم که پیام حق را به ما رساندی و امانت الهی را ادا نمودی و خیرخواه ما بودی. پیامبر صلی الله علیه وسلم در حالیکه با انگشت سبابه به آسمان بلند می‌کرد و به مردم اشاره می‌نمود فرمود: «پروردگارا شاهد باش، پروردگارا شاهد باش، پروردگارا شاهد باش». ابوذرس گفت: «محمد صلی الله علیه وسلم در حالی ما را ترک نمود که هیچ پرنده‌ای با بال‌هایش در آسمان پرواز نمی‌کرد مگر اینکه ما را از آن آگاه کرد»». و آثار در این باره از سلف رحمهم الله بسیار است.
[۱] صحیح البخاری برقم (۲۵)، ومسلم برقم (۲۲).
[۲] سنن ابن ماجه (المقدمه) : ۱ / ۴، برقم (۵).
[۳] أخرجه مسلم من حدیث جابر عبد الله فی حجه النبی صلى الله علیه وسلم، برقم (۱۲۱۸).
[۴] أخرجه أحمد فی المسند : ۵ / ۱۵۳٫