کارنامههای درخشان ایشان در تاریخ محفوظ و مکتوب است، به دستورشان تاریخنویسی آغاز گردید. مؤرخین در بیان حالات ایشان مینویسند که: از عظمت و خوف ذات الهی و وقایع هولناک قیامت به شدت میترسید. امور دینی را به خوبی احساس مینمود و نسبت به آنها اظهار ندامت و پشیمانی میکرد. یک دفعه هنگام سفر برایشان فرشی پهن گردید و جلو رویشان لشکریان و همراهان را مشاهده نمود، چنانچه به ابن مسعود گفت: خداوند به حضرت ابوبکر رحم کند نه در پی دنیا بود و نه دنیا در پی او، دنیا در پی عمر بود اما او آن را نخواست، و عثمان تا حدودی گرفتار آن شد، و ما بهطور کلی گرفتار دنیا شدهایم. راوی میگوید: حضرت معاویه با اظهار این سخنان طوری شده بود که بر رخسارشان آثار ندامت و پشیمانی نمایان بود.