از غرب: سنگلاخ غربی؛
از شرق: سنگلاخ شرقی؛
از شمال: کوه نور پشت کوه احد؛
از جنوب: کوه عَـیر که در دامنهی شمالی آن وادی عتیق است.
در حرم درختی قطع نمیشود، شکارش رمیده نمیشود. شکار مکه، علاوه بر گناه جزا هم داشت اما شکار مدینه فقط گناه دارد.
عَنْ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ رضی الله عنه عَنْ النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «المَدِینَهُ حَرَمٌ، مَا بَیْنَ عَائِرٍ إِلَى کَذَا، مَنْ أَحْدَثَ فِیهَا حَدَثًا، أَوْ آوَى مُحْدِثًا، فَعَلَیْهِ لَعْنَهُ اللَّهِ وَالمَلاَئِکَهِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِینَ، لاَ یُقْبَلُ مِنْهُ صَرْفٌ وَلاَ عَدْلٌ، وَقَالَ: ذِمَّهُ المُسْلِمِینَ وَاحِدَهٌ، فَمَنْ أَخْفَرَ مُسْلِمًا فَعَلَیْهِ لَعْنَهُ اللَّهِ وَالمَلاَئِکَهِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِینَ، لاَ یُقْبَلُ مِنْهُ صَرْفٌ، وَلاَ عَدْلٌ، وَمَنْ تَوَلَّى قَوْمًا بِغَیْرِ إِذْنِ مَوَالِیهِ، فَعَلَیْهِ لَعْنَهُ اللَّهِ وَالمَلاَئِکَهِ وَالنَّاسِ أَجْمَعِینَ، لاَ یُقْبَلُ مِنْهُ صَرْفٌ، وَلاَ عَدْلٌ».[۱]
از علی بن ابیطالب رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «مدینه از کوه عایر تا فلان نقطه، حرم است. کسیکه در آن بدعتی پدید آورد یا بدعتگزاری را پناه دهد لعنت الله و فرشتگان و همهی مردم بر اوست. الله در روز قیامت هیچ توبه و احسان و فدیهای را از او قبول نمیکند. پیمان همهی مسلمانان یکی است (بدینسان که کمترینشان از این حق برخوردار است و میتواند به غیرمسلمانان، امان دهد). هرکس امان و پیمان بسته شده مسلمانی را بشکند، نفرین الله و فرشتگان و همهی مردم بر او باد و در روز قیامت هیچ توبه و احسان و فدیهای از او پذیرفته نمیشود».
۲- عَنْ جَابِرٍ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ النَّبِیُّ ج: «إِنَّ إِبْرَاهِیمَ حَرَّمَ مَکَّهَ، وَإِنِّی حَرَّمْتُ الْمَدِینَهَ مَا بَیْنَ لَابَتَیْهَا، لَا یُقْطَعُ عِضَاهُهَا، وَلَا یُصَادُ صَیْدُهَا».[۲]
جابر رضی الله عنه میگوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «ابراهیم ÷ مکه را حرم قرار داد و من مدینه را در بین دو سنگلاخ شرقی و غربی حرم قرار دادم. کندن خار و کشتن شکار آن ممنوع است».
[۱]– متفق علیه؛ بخاری حدیث شماره ۱۸۷۰ و مسلم حدیث شماره ۱۳۷۰ با لفظ بخاری
[۲]– مسلم حدیث شماره ۱۳۶۲