با جماعت خواندن نماز بر جنازه واجب است؛ به خاطر مداومت پیامبر ﷺ بر این نماز با جماعت؛ و به خاطر عموم فرمودهاش:
« نماز بخوانید، همانگونه که دیدید من نماز خواندم! »
رواه بخاری
مستحب است که تعداد نمازگزاران چهل نفر باشد، به دلیل آنچه کریب مولای [آزاد شدۀ] ابن عباس از ابن عباس روایت میکند که فرزند او در قدید یا عسفان [نام دو منطقه از مناطق حوالی مکه] فوت شد، پس گفت: ای کریب! نگاه کن که چقدر مردم برای او جمع شدهاند! [کریب] گفت: آنگاه بیرون رفتم و مردمی را دیدم که برای او جمع شدهاند، پس به او خبر دادم، آنگاه گفت: میگویی: چهل نفر میشوند؟ [کریب] گفت: آری. گفت: او را بیرون ببرید، چون من از پیامبر ﷺ شنیدهام که فرمودند:
« هیچ مسلمانی نیست که میمیرد و بر جنازۀ او چهل نفر مرد جمع شوند که برای خداوند شریکی قائل نیستند، مگر اینکه خداوند آنان را برای او شفاعت کننده قرار میدهد »
رواه مسلم
پس اگر صد نفر از مسلمانان باشند، خداوند آنان را برای او شفاعت کننده قـرار میدهـد؛ به دلیل آنچـه از عایشـه روایت شـده است: پیامبر ﷺ فرمـودهاند:
« هیچ میتی نیست که جماعتی از مسلمانان که صد نفر باشند و بر او نماز بخوانند و همۀ آنان برای او طلب شفاعت کنند، مگر اینکه شفاعتشان برای او قبول میشود »
رواه مسلم
و مستحب است که سه صـف شـوند، به دلیل حدیث مالک بن هبیره که گوید: شنیدم پیامبر ﷺ میفرمایند:
« هیچ مسلمانی نیست که میمیرد و سه صف از مسلمانان بر او نماز بخوانند، مگر اینکه بر او واجب میکند [یعنی خداوند بهشت را بر او واجب میکند]»
و امام مالک رحمه الله وقتی که اهل جنازهای را انـدک میدید، آنان را سه صف میکرد، به دلیل حدیث
رواه ابوداود و ترمذی