جایگاه ارواح بعد از مرگ تا روز قیامت

ارواحی که در اعلا علیین و در ملأ اعلا و در بالاترین مقام‌ها هستند، ارواح انبیا و رسولان الهی می‌باشند که آن‌ها در رتبه و مقام نسبت به یکدیگر تفاوت دارند.

ارواحی که در کالبد پرنده هستند و در بین درختان بهشت معلق هستند و این ارواح مؤمنان است.

ارواحی که در کالبد پرندگان سبز رنگی هستند و در بهشت می‌چرند و این ارواح شهیدان است.

ارواحی که به دلیل دزدی از مال غنیمت در قبر محبوس شدند.

و بعضی از آن‌ها بر دروازه‌ی بهشت به خاطر بدهکاری محبوس گردیدند و بعضی به خاطر روح پلیدی که دارند، در زمین حبس گشتند.

و بعضی در تنور و آتشی که زناکاران مرد و زن قرار دارند، هستند و برخی در رودخانه‌های خون شنا می‌کنند و قرار دارند و در دهان آن‌ها سنگ گذاشته می‌شود و آن‌ها رباخواران هستند و… .

عَنْ زَیْدِ بْنِ ثَابِتٍ س قَالَ: بَیْنَمَا النَّبِیُّ ج فِی حَائِطٍ لِبَنِی النَّجَّارِ، عَلَى بَغْلَهٍ لَهُ وَنَحْنُ مَعَهُ، إِذْ حَادَتْ بِهِ فَکَادَتْ تُلْقِیهِ، وَإِذَا أَقْبُرٌ سِتَّهٌ أَوْ خَمْسَهٌ أَوْ أَرْبَعَهٌ – قَالَ: کَذَا کَانَ یَقُولُ الْجُرَیْرِیُّ – فَقَالَ: «مَنْ یَعْرِفُ أَصْحَابَ هَذِهِ الْأَقْبُرِ؟» فَقَالَ رَجُلٌ: أَنَا، قَالَ: فَمَتَى مَاتَ هَؤُلَاءِ؟ ” قَالَ: مَاتُوا فِی الْإِشْرَاکِ، فَقَالَ: «إِنَّ هَذِهِ الْأُمَّهَ تُبْتَلَى فِی قُبُورِهَا، فَلَوْلَا أَنْ لَا تَدَافَنُوا، لَدَعَوْتُ اللهَ أَنْ یُسْمِعَکُمْ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ الَّذِی أَسْمَعُ مِنْهُ» ثُمَّ أَقْبَلَ عَلَیْنَا بِوَجْهِهِ، فَقَالَ: «تَعَوَّذُوا بِاللهِ مِنْ عَذَابِ النَّارِ» قَالُوا: نَعُوذُ بِاللهِ مِنْ عَذَابِ النَّارِ، فَقَالَ: «تَعَوَّذُوا بِاللهِ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ» قَالُوا: نَعُوذُ بِاللهِ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ، قَالَ: «تَعَوَّذُوا بِاللهِ مِنَ الْفِتَنِ، مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ» قَالُوا: نَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الْفِتَنِ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ، قَالَ: «تَعَوَّذُوا بِاللهِ مِنْ فِتْنَهِ الدَّجَّالِ» قَالُوا: نَعُوذُ بِاللهِ مِنْ فِتْنَهِ الدَّجَّالِ.[۱]

زید بن ثابت س می‌گوید: «پیامبر ج در محوطه و اطراف بنی‌نجار در حالی که بر قاطر خویش سوار و نزدیک آنان بود، چیزی نمانده بود که قاطر او را بیندازد، به خاطر این‌که چهار، یا پنج و یا شش قبر در آن‌جا بود. پس فرمود: چه کسی صاحبان این قبرها را می‌شناسد؟ شخصی گفت: من می‌شناسم. پیامبر ج فرمود: آن‌ها چه زمانی فوت کردند؟ او جواب داد: در شرک فوت نمودند. رسول ج فرمود: این امت در قبرهای‌شان مورد ابتلا و امتحان قرار می‌گیرند. پس اگر بیم و ترس این نبود که یکدیگر را دفن نکنید، از الله می‌خواستم تا عذاب قبری را که من می‌شنوم، به شما بشنواند».

سپس چهره‌اش را به سوی ما کرد و فرمود: «از عذاب جهنم و آتش به الله پناه ببرید». گفتند: از عذاب آتش به الله پناه می‌بریم. فرمود: «از عذاب قبر به الله پناه ببرید». گفتند: از عذاب قبر به الله پناه می‌بریم. دوباره فرمود: «از فتنه‌هایی که آشکار و یا مخفی و پنهان هستند، به الله پناه ببرید». آنان نیز گفتند: از فتنه‌های آشکار و پنهان به الله پناه می‌بریم. فرمود: «از فتنه‌ی دجال به الله پناه ببرید». گفتند: از فتنه‌ی دجال به الله پناه می‌بریم.

[۱] – مسلم حدیث شماره ۲۸۶۷