وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
ﺗﻮﺳﻞ ﺩﺭ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﻋﺎ ﮐﺮﺩﻥ ﺍﺯ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪﻣﺘﻌﺎﻝ ﺑﺪﯾﻨﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﻋﺎ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﭼﯿﺰﯼ ﺭﺍﻣﻘﺎﺭﻥ ﺩﻋﺎ ﻭ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺑﮑﺎﺭ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﺩ ﮐﻪﺳﺒﺐ ﻗﺒﻮﻟﯽ ﺩﻋﺎﯾﺶ ﮔﺮﺩﺩ
ﻟﺬﺍ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﺩﻟﯿﻠﯽﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻭﺳﯿﻠﻪ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻭﺑﺎﻋﺚ ﻗﺒﻮﻟﯽ ﺩﻋﺎﯾﺶ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﯾﻦ ﺍﻣﺮ ﻧﯿﺰ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺯﺭﺍﻩ ﺷﺮﻋﯽ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺩ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﯾﻦ ﻫﺮﮐﺲﭼﯿﺰﯼ ﺭﺍ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﯿﭻ ﺩﻟﯿﻞ ﺷﺮﻋﯽ ﻭﺳﯿﻠﻪ ﻗﺒﻮﻟﯽ
ﺩﻋﺎﯾﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ ﭼﯿﺰﯼ ﮐﻪ ﻧﺪﺍﻧﺴﺘﻪ ﺑﻪﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﭼﻮﻥ ﺍﯾﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﮐﺠﺎﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺍﻭ ﻭﺳﯿﻠﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪﺍﺳﺒﺎﺑﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺭﺿﺎﯼ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﻗﺒﻮﻟﯽ ﺩﻋﺎﯾﺶ ﻣﯽ ﮔﺮﺩد ﺩﻋﺎﮐﺮﺩﻥ ﻋﺒﺎﺩﺕ، ﻭ ﻋﺒﺎﺩﺕ ﻧﯿﺰ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺑﺮ ﺩﺳﺘﻮﺭﺷﺮﻉ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎﻝ ﮐﺴﺎﻧﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺑﺪﻭﻥﺍﺟﺎﺯﻩ ﺍﻭ ﺗﺸﺮﯾﻊ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﺭﺍ ﺍﻧﮑﺎﺭ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭﮐﺎﺭﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺷﺮﮎ ﻧﺎﻣﯿﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﯽ ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ :
{ﺃَﻡْﻟَﻬُﻢْ ﺷُﺮَﮐَﺎﺀُ ﺷَﺮَﻋُﻮﺍ ﻟَﻬُﻢْ ﻣِﻦَ ﺍﻟﺪِّﯾﻦِ ﻣَﺎ ﻟَﻢْ ﯾَﺄْﺫَﻥْ ﺑِﻪِﺍﻟﻠَّﻪُ}.
« ﺁﯾﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺷﺮﮐﺎﺋﯽ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﯾﻦ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯾﺸﺎﻥﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﭼﯿﺰﯼ ﮐﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺩﻩﺍﺳﺖ».
ﻭ ﻣﯽ ﻓﺮﻣﺎﯾﺪ: {ﺍﺗَّﺨَﺬُﻭﺍ ﺃَﺣْﺒَﺎﺭَﻫُﻢْ ﻭَﺭُﻫْﺒَﺎﻧَﻬُﻢْﺃَﺭْﺑَﺎﺑًﺎ ﻣِﻦْ ﺩُﻭﻥِ ﺍﻟﻠَّﻪِ ﻭَﺍﻟْﻤَﺴِﯿﺢَ ﺍﺑْﻦَ ﻣَﺮْﯾَﻢَ ﻭَﻣَﺎ ﺃُﻣِﺮُﻭﺍﺇِﻟَّﺎ ﻟِﯿَﻌْﺒُﺪُﻭﺍ ﺇِﻟَﻬًﺎ ﻭَﺍﺣِﺪًﺍ ﻟَﺎ ﺇِﻟَﻪَ ﺇِﻟَّﺎ ﻫُﻮَ ﺳُﺒْﺤَﺎﻧَﻪُ ﻋَﻤَّﺎﯾُﺸْﺮِﮐُﻮﻥَ}.
« ﻋﺎﻟﻤﺎﻥ ﻭ ﺯﺍﻫﺪﺍﻥ ﺧﻮﯾﺶ ﻭ ﻣﺴﯿﺢﺑﻦ ﻣﺮﯾﻢ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻏﯿﺮ ﺍﺯ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﻮﯾﺶ ﺗﺒﺪﯾﻞﺑﻪ ﺍﺭﺑﺎﺏ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﯿﮑﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺩﺍﺩﻩﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺟﺰ ﺍﻟﻠﻪ ﮐﻪ ﻣﻌﺒﻮﺩ ﯾﮕﺎﻧﻪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪﺭﺍ ﺑﺮﮔﺰﯾﻨﻨﺪ .
ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺷﺮﯾﮏﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽ ﺩﻫﻨﺪ ﭘﺎﮎ ﻭ ﻣﻨﺰﻩ ﺍﺳت
«توسل» از ماده «وسل» به معنای تقرّب جستن و یا چیزی که باعث تقرّب به دیگری از روی علاقه و رغبت میشود؛ می باشد، و توسل شامل شفاعت نیز میشود، «شفاعت» از ماده «شفع» به معنای ضمیمه کردن چیزی به همانند او است و در مفهوم قرآنی، شخص گناهکار به خاطر پارهای از جنبههای مثبت (مانند: ایمان، عمل صالح و…) شباهتی با اولیاء الله پیدا میکند و آنها با کمکهای خود، او را به سوی کمال سوق میدهند، و از پیشگاه خداوند تقاضای عفو میکنند به عبارت دیگر میتوان گفت: قرار گرفتن موجود قویتر و برتر در کنار موجود ضعیفتر و کمک نمودن به او در راه پیمودن مراتب کمال است.
آیهای که به مسئله «توسل» اشاره دارد؛ آیه ۳۵ سوره مائده است که خداوند میفرماید:
«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا وَ ابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَهَ وَ جاهِدُوا فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ».
ای کسانی که ایمان آوردهاید پرهیزکاری پیشه کنید و وسیلهای برای تقرب به خدا، انتخاب نمایید و در راه او جهاد کنید، باشد که رستگار شوید.
و از آیات دیگر نیز استفاده میشود که وسیله قرار دادن مقام انسان صالحی در پیشگاه خداوند و درخواست حاجت از خداوند به خاطر آن وسیله، به هیچ وجه ممنوع نیست، همانطور که حضرت ابراهیم علیه السّلام از خداوند برای عمویش، طلب استغفار کرد، قرآن میفرماید: و استغفار ابراهیم برای پدرش (عمویش آزر) فقط به خاطر وعدههایی بود که به او داده بود (تا وی را به سوی ایمان جذب کند) امّا هنگامی که برای او روشن شد که وی دشمن خداست، از او بیزاری جست، چرا که ابراهیم مهربان و بردبار است.،(توبه ۱۱۴) یا در سوره یوسف آیه ۹۷، زمانی که گناهان برادران یوسف آشکار شد، آنها به پدرشان گفتند: ای پدر! از خدا آمرزش گناهان ما را بخواه که ما خطاکار بودیم.
این آیات نشان میدهد که انسانهای صالح را میتوان وسیله برای استغفار و طلب حاجت از خداوند قرار داد.
این توسل در حقیقت توجه به خداست نه غیر خدا.
در حقیقت متوسل شدن به خداست، و آنها عملی را جز با رضایت و اذن خداوند انجام نمی‌دهند.
«قل لا اسئلک لنفسی ضرّاً و لا نفعاً الا ما شاء الله»(یونس ۴۹).
بگو! من برای خودم زیان و سودی را مالک نیستم، مگر آن چه خدا بخواهد.