تفــســـــیر آیه ۹۳ ســــــوره المــائده

أعوذ بالله من الشیطان الرجیــــم
بِسْـــــمِ اللهِ الـرَّحـْمـــنِ الـرَّحِـیــمِ

{لَیْسَ عَلَى الَّذِینَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ جُنَاحٌ فِیمَا طَعِمُواْ إِذَا مَا اتَّقَواْ وَّآمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ ثُمَّ اتَّقَواْ وَّآمَنُواْ ثُمَّ اتَّقَواْ وَّأَحْسَنُواْ وَاللّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ} ‏(۹۳).
«بر کسانی‌ که‌ ایمان‌ آوردند و اعمال‌ شایسته‌ کردند، در آنچه‌ خوردند» قبل‌ ازتحریم‌ شراب‌، از هر نوع‌ خوراکی‌ و نوشیدنی‌ای‌ که‌ میل‌ داشتند «گناهی‌ نیست‌، چون‌ تقوا پیشه‌ کردند» یعنی‌: چرا که‌ از آنچه‌ بر آنان‌ حرام‌ گشته‌ بود؛ چون‌ شرک‌ وغیره‌، پرهیز کردند «و ایمان‌ آوردند و اعمال‌ شایسته‌ کردند و باز تقوا پیشه‌ کردند» وپرهیزگاری‌ کردند از آنچه‌ که‌ بعدا بر آنان‌ حرام‌ شد، با وجود آن‌ که‌ قبلا برآنان ‌مباح‌ بود «و ایمان‌ آوردند» به‌ تحریم‌ آن‌ «و باز تقوا پیشه‌ کردند» و پرهیزگاری‌کردند از آنچه‌ که‌ بعد از آن‌ تحریم‌، بر آنان‌ حرام‌ شد و قبلا بر آنان‌ مباح‌ بود «و نیکوکاری‌ کردند» یعنی‌: اعمال‌ نیک‌ انجام‌ دادند.
مراد از تقوا و ایمانی‌ که‌ در اول‌ ذکر شد؛ تحقق‌ اصل‌ تقوا و اصل‌ ایمان‌ در آنان ‌است‌، مراد از تقوا و ایمانی‌ که‌ بار دوم‌ ذکر شد؛ ثبات‌ و دوام‌ ایشان‌ بر تقوا و ایمان ‌است‌ و مراد از تقوای‌ سوم‌؛ پرهیز از ظلم‌ بر بندگان‌ و احسان‌ و مواسات‌ با آنان ‌است‌. یا مراد از تقوای‌ اول‌؛ خودداری‌ از شرک‌، مراد از تقوای‌ دوم‌؛ خودداری‌ از محرمات‌ و مراد از تقوای‌ سوم‌؛ خودداری‌ از شبهات‌ است‌ «و الله نیکوکاران‌ را دوست‌ می‌دارد».

سبب‌ نزول‌: چون‌ آیه‌ تحریم‌ شراب‌ و قمار نازل‌ شد، گروهی‌ از صحابه‌ گفتند: چگونه‌ خواهد بود سرانجام ‌کار کسانی‌ از ما که‌ قبل‌ از تحریم‌ درگذشتند درحالی ‌که ‌تا دم‌ مرگ‌ شراب‌ می‌نوشیدند و تا دم‌ مرگ‌ اموال‌ به ‌دست‌ آمده‌ از قمار را می‌خوردند و درحالی‌ مردند که‌ این‌ غذاهای‌ حرام‌ در شکم‌شان‌ بود؟ پس‌آیه ‌کریمه‌ نازل‌ شد و روشن‌ ساخت‌ که‌ چون‌ آنها قبل‌ از تحریم‌ شراب‌ و قمار درگذشته‌اند لذا بر آنان‌ گناهی‌ نیست‌ درحالی‌ که‌ پرهیزگار هم‌ بوده‌اند.

بایسته‌ یادآوری‌ است‌ که‌ حد شراب‌، بنابر رأی‌ جمهور فقها هشتاد شلاق ‌(دره‌) است‌.

مقاله پیشنهادی

فضیلت سفارش به قرآن

عَنْ طَلْحَهَ ابْنِ مُصَرِّفٍ قَالَ: سَأَلْتُ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ أَبِی أَوْفَى: آوْصَى النَّبِیُّ صلی الله …