تفسیر مالک یوم الدین

معنای اختصاصی صفت مالک به روز جزا:

از اینکه صفت مَلِک یا مالک به روز جزاء اختصاص داده شده است به این معنی نیست که پروردگار مالک این دنیا نیست، چون پیش تر ذکر شد که او پروردگار عالمیان است و این برای دنیا و آخرت عام است وتنها بدین علت به روز قیامت اختصاص داده شده که در آن روز کسی جز پروردگار، ادعای چیزی ندارد و کسی بدون اجازه ى الله حرفی نمی تواند بزند و پروردگار می فرماید:

{یَوْمَ یَقُومُ الرُّوحُ وَالْمَلَائِکَهُ صَفًّا لَا یَتَکَلَّمُونَ إِلَّا مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمَنُ وَقَالَ صَوَابًا (۳۸)

(روزی که «روح» و «ملائکه» در یک صف می ایستند وهیچ یک، جز به اذن پروردگار رحمان سخن نمی گوید و تنها حق می گویند). «نباء/ ۳۸»

ومی فرماید: {یَوْمَئِذٍ یَتَّبِعُونَ الدَّاعِیَ لَا عِوَجَ لَهُ وَخَشَعَتِ الْأَصْوَاتُ لِلرَّحْمَنِ فَلَا تَسْمَعُ إِلَّا هَمْسًا (۱۰۸)

(وهمه ی صداها در برابر پروردگار رحمان خاضع می گردد و جز صدای بسیار آهسته چیزی نمی شنوی!) «طه/۱۰۸»

و می فرماید: {یَوْمَ یَأْتِ لَا تَکَلَّمُ نَفْسٌ إِلَّا بِإِذْنِهِ فَمِنْهُمْ شَقِیٌّ وَسَعِیدٌ)

(آن روز که (قیامت) فرا رسد هیچ کس جز به اجازه ی الله تعالی سخن نمی گوید، گروهی بدبختند و گروهی نیک بخت). «هود/۱۰۵»

ضحاک از ابن عباس رضی الله عنه روایت می کند که: منظور از «مالک یوم الدین» این است که در آن روز هیچ کس با الله نیست که اختیار و مالکیتی همانند حاکمیت و مالکیت دنیا داشته باشد…