تفسیر {الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ} در شرح و توضیح بسم الله ذکر شد و نیازی به تکرار نیست…
قربطی گوید: پروردگار بدین خاطر خود را بعد از {رَبِّ الْعَالَمِینَ} با {الرحمن الرحیم} توصیف کرده است: تا تشویق و بیم را با هم یک جا گرداند، همانطور که می فرماید:
{نَبِّئْ عِبَادِی أَنِّی أَنَا الْغَفُورُ الرَّحِیمُ (۴۹) وَأَنَّ عَذَابِی هُوَ الْعَذَابُ الْأَلِیمُ (۵۰)
(بندگانم را آگاه کن که من غفور و رحیم هستم، و (نیز آنها را آگاه کن که) عذاب وکیفر من عذاب دردناکی است). «حجر/۴۹ـ۵۰»
و می فرماید: {إِنَّ رَبَّکَ سَرِیعُ الْعِقَابِ وَإِنَّهُ لَغَفُورٌ رَحِیمٌ (۱۶۵)
(به یقین پروردگار تو (گناهان و منحرفان را) زود کیفر می دهد و همان (پروردگار نسبت به بندگان مؤمون) آمرزنده و مهربان است). «انعام/۱۶۵»
گوید: صفت «رب»الله متعال بیانگر بیم و ترهیب از الله تعالی است و دو صفت «رحمان» «رحیم» برای تشویق است…
عن أبی هریره قال :قال: رسول الله صلى الله علیه وسلم لو یعلم المؤمن ما عند الله من العقوبه ما طمع فی جنته أحد ولو یعلم الکافر ما عند الله من الرحمه ما قنط من رحمته أحد…
ابوهریره رضی الله عنه می گوید: «رسول الله صلى الله علیه وسلم فرمود: (اگر بنده ى مؤمن به یقین می دانست که پروردگار چه عذاب سختی دارد، هیچ کس امید به بهشت او نمی داشت. و اگر کافر می دانست که پروردگار چه رحمتی دارد، هیچ کسی از رحمت الله تعالی نا امید نمی شد…
(صحیح مسلم،کتاب توبه:۲۱۰۹/۴ ص۲۴)