تعصب حرام

پیامبر صلی الله علیه وسلم – چنان‌که ابوداوود روایت کرده است – هنگامی که وائله بن اسفع درباره‌ی تعصب حرام از ایشان سؤال کرد، تعصب حرام را اینگونه تبیین فرمود:

«أَنْ تُعِینَ قَوْمَکَ عَلَى الظُّلْمِ».[۱]

«قوم و قبیله‌ات را بر ستمکاری یاری کنی»؛ و نیز، در روایت ابوداوود از سراقه بن مالک، رفتار انسان با قوم و قبیله‌ی خویش را اینگونه مشخص کرده است:

«خَیْرُکُمُ الْمُدَافِعُ عَنْ قَوْمِهِ، مَا لَمْ یَأْثَمْ».[۲]

«بهترین شما کسی است که از قوم و قبیله‌ی خود دفاع می‌کند تا زمانی که قومش و خودش (به خاطر این دفاع) مرتکب گناه نشود»؛ منظور حضرت ج، آن کسی است که در برابر ستم از قوم و قبیله‌اش دفاع می‌کند به شرطی که در گناه و معصیت تعصب و قوم‌گرایی نیفتد و دفاعش تنها برای حق انجام بگیرد.

[۱]– ابو داود (۵۱۱۹)، آلبانی گوید: حسن.

[۲]– ابو داود (۵۱۲۰)، آلبانی گوید: ضعیف.