تعریف صحابی:

کسی که با پیامبر صلی الله علیه وسلم بوده (و وی را ملاقت کرده) باشد، یا پیامبر صلی الله علیه وسلم را دیدار کرده و به وی ایمان آورده و بر ایمان نیز از دنیا رفته باشد.

پس با توجه به این تعریف؛ کسی که مرتد شده و بعد دوباره ایمان می‌آورد، در معنای صحابه داخل می‌شود؛ مانند أشعث بن قیس، او جزو کسانی بود که پس از وفات پیامبر صلی الله علیه وسلم مرتد شد و بعدها در زمان ابوبکر صدیقس اسیر گشته و توبه می‌کند و ابوبکرس نیز از وی قبول می‌کند.

ولی کسی که در زمان حیات پیامبر صلی الله علیه وسلم به ایشان ایمان می‌آورد ولی ایشان را ملاقات نمی‌کند؛ مانند نجاشی، و نیز کسی که بعد از ایمان مرتد می‌شود و بر ارتداد خود می‌میرد، از معنای صحابه خارج می‌شود. مانند عبد الله بن خطل (که در روز فتح مکه کشته می‌شود) و ربیعه بن أمیه بن خلف که در زمان خلافت عمر ابن خطابس مرتد می‌شود و بر ارتدادش می‌میرد.

تعداد اصحاب پیامبر صلی الله علیه وسلم زیاد هستند و ممکن نیست که به طور قطع تعداد آن‌ها را به عدد مشخصی محصور نمود، اما بر وجه تقریب گفته شده است که تعداد آن‌ها بالغ بر صدو چهارده هزار نفر هستند.^[۱]

[۱]– شناخت ما از اصحاب پیامبر صلی الله علیه وسلم مهم است، از جمله مزایای این شناخت تفریق بین روایت متصل از مرسل است.