تعداد تابعین بسیار زیادند و امکان محصور کردن آنها به تعداد مشخصی وجود ندارد، و آنها سه طبقه هستند: کبری و صغری و مابین آن دو.[۱]
طبقهی کبری: کسانی هستند که بیشتر روایتشان از صحابی است، مثل: سعید بن مسیب، وعروه بن زبیر، وعلقمه بن قیس.[۲]
طبقهی صغری: کسانی هستند که بیشتر روایتشان از تابعین بوده و جز تعداد کمی از صحابه را ملاقات نکردهاند، مثل: ابراهیم نخعی، وابی الزناد، ویحیى بن سعید.
طبقهی وسط: کسانی که روایتهای زیادی را هم از صحابی و هم از کبار تابعین نقل کردهاند، مانند: حسن بصری، ومحمد بن سیرین، و مجاهد، و عکرمه، و قتاده، و شعبی، و زهری، و عطاء، و عمر بن عبد العزیز، و سالم بن عبد الله بن عمر بن الخطاب.
[۱]– برخی از علما مثل ابن سعد تابعین را به چهار طبقه تقسیم کردهاند، و برخی دیگر مثل حاکم آنها را به پانزده طبقه تقسیم کرده است که اولین طبقه آنهایی هستند که ده نفر از صحابه را ملاقات کرده باشند. (تیسیر مصطلح الحدیث، ص۱۷۹).
[۲]– از جمله کبار تابعین میتوان به فقهای سبعه اشاره نمود که عبارتند از: سعید بن المسیب، قاسم بن محمد، عروه بن الزبیر، خارجه بن زید، ابوسلمه بن عبدالرحمن، عبیدالله بن عتبه و سلمان بن یسار.
افضل تابعین:
علما در تعین افضل تابعین اقوال گوناگونی دارند، و قول مشهور آنست که افضل آنها سعید بن مسیب است. و ابوعبدالله محمد بن خفیف شیرازی گفته:
الف: اهل مدینه میگویند: سعید ابن مسیب.
ب: اهل کوفه میگویند: اویس قرنی.
ج: و اهل بصره میگویند: حسن بصری افضل تابعین است.
و ابوبکر بن ابی داود گفته: سیدهی تابعیات «حفصه بنت سیرین» و «عمره بنت عبدالرحمن» هستند که مادر آنها ام درداء صغری (که اسم او هجیمه یا جهیمه زن أبی درداء صحابی) است. (تیسیر مصطلح الحدیث؛ ص ۱۸۰).