وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
برادرم که در مصیبت از دست دادن حبیب یا دوری عزیزی هستی – خداوند تو را در این مصیبت وارده اجر دهد و برای تو از آن نیکی بر جای گذارد – به خدا قسم که همانا او چیزی را نگرفته مگرآنکه در عوض چیزی عطا کرده است وهر چیزی را نزد او اجلی نامگذاری شده است ( اجلی نوشته شده است) پس صبر کن و از خداوند پاداش خیر (به خاطر این مصیبت ) طلب کن و بی تابی کردن را رها کن که فائده ی ندارد جز اینکه بر مصیبت و بلایت می افزاید و اجر وپاداش خیر را از تو می گیرد و ضایع می نماید و تو را در معرض گناه قرار می دهد.
برادرم – خداوند به تو صبر و پاداش نیک عطا کند – به این چند سطر زیر و امور آن توجه کن که باعث تخفیف مصیبت وارده بر تو خواهد شد و بلاهای واقع شده را در قلبت ساده و بی ارزش می کند.
اول:
ایمان به قضا وقدر و اینکه آنچه از مصیبت از دست دادن محبوبت اتفاق افتاده فقط تقدیر خداوند بوده است و هیچ دشمنی و حسادتی واقع نمی شود مگر اینکه از خداوند ارحم الراحمین و احکم الحاکمین است . خداوند بلند مرتبه در سوره توبه آیه ۵۱ می فرمایند : { بگو برما چیزی و مصیبتی وارد نمی شود مگر آنچه که خداوند برای ما نوشته است او مولای ما است و مؤمنان باید بر خدا توکل کنند } و در آیه ی ۱۱ تغابن می فرماید :{هیچ مصیبتی بر کسی اصابت نمی کند مگر با اذن و دستور خداوند و هر کس به خداوند ایمان آورد ، دلش را (به راه راست ) هدایت می کند} و رسول خدا صلی الله علیه و سلم می فرمایند : « خداوند تقدیر مخلوقات را پنجاه هزارسال قبل از آفرینش آسمانها و زمین ، نوشته است » روایت از مسلم .
دوم:
علم به اینکه مرگ بر هر زنده وارد می شود و می آید و همه ، بازگشتشان به سوی مرگ است . خدواند بلند مرتبه می فرمایند { هر چه در آن (آسمانها و زمین ) است نابود شدنی اند و فقط ذات بلند مرتبه و بزگوار خدای توست که باقی می ماند } (الرحمن آیه های ۲۶-۲۷) . پس هر مخلوقی فوت خواهد کرد .
شاعر می گوید : مردم همه هلاک شونده و فرزندان کسانی اند که قبل از آنها هلاک شده اند و اصل و نسب آنها ریشه در هلاک شوند گان دارد ( صاحب نسب هلاک شوندگان هستند).
سوم :
به یاد داشته باش که دنیا محل گذر و راهی است به سوی آخرت و همه به سوی آن مسافرند و در آنجا مستقر خواهند شد و در آن هنگام مسلمان با محبوبش و همنشینش در بهشت و نعمتهای دائمی و زندگی ابدی (دوباره) اجتماع خواهد کرد . پس نفست را آرام کن و او را به نزدیک شدن دیدار و ملاقات وعده بده و اگر خداوند بخواهد وعده گاه آنجا خواهد بود….
شخصی که پسرش مرده بود می گوید : آنچه از بلا و مصیبت و بی تابی به ملاقاتم آمده را بی ارزش و کم می شمارم چون (می دانم که دوباره) امروز یا فردا در منزلگاهش با او همنشین خواهم شد .
چهارم :
بدان که دنیا دار امتحان وآزمایش است . وبرای همین پر است از مصیبتها و تیرگیها و اندوهها ، همانطور که خداوند بلند مرتبه در آیه ی ۱۵۵ بقره می فرمایند: { و شما را با چیزی از قبیل ترس و گرسنگی و نقص در مالها و جانها و محصولات ، آزمایش می کنیم و مژده باد صبر کننده گان را} و در آیه ۴ سوره ی « بلد» می فرماید {به تحقیق که انسان را در مشقت و سختی آفریدیم }.
پنجم:
بدان که بی تابی کردن فایده ای ندارد بلکه مصیبت را دو چندان می کند ، و اجر و پاداش را از بین می برد و انسان را در معرض گناه قرار می دهد. علی بن ابی طالب رضی الله عنه می گوید : ( اگر صبر کردی تقدیرها بر تو رقم خورده و جاری گشته در حالیکه پاداش نیکو کسب کرده ای و اگر بی تابی کردی باز هم تقدیر بر تو جاری شده اما این بار تو در احاطه تقدیر و مصیبت هستی (و برای تو خیری در آن نیست ). و بعضی گفته اند که (مصیبت برای صبر کننده یک بار و برای جزع کننده و بی تاب دو بار است).
ششم:
به خاطر داشته باش که انسان و اهلش و تمام دارایی او (دراصل) مال خداوند – عزوجل- است پس هر چه گرفت مال اوست و هر چه هم داد مال اوست و هر چیزی را نزد او اجل نام گذاری شده ایست (روز از بین رفتنی است)…
لبید بن ابی ربیعه می گوید:
مال و اهل و عیال همه امانتهایی هستند و چاره ای نیست جز اینکه امانتها روزی برگردانده شوند.
هفتم:
خود را تسلی دادن با مصیبت بزرگ تر که همان مصیبت از دست دادن و نبودن رسول خداصلی الله علیه و سلم است همان گونه که جناب رسول خدا صلی الله علیه و سلم می فرمایند:« هرگاه بر شخصی از شما مصیبتی وارد گشت پس مصیبتش را نسبت به من به یاد آورد که بزرگترین مصیبت ها است» . (روایت از ابن سعد که آلبانی آنرا تصحیح کرده است). پس امت بعد از وفات رسول صلی الله علیه و سلم به هیچ مصیبتی بالاتر و بزرگتر از مصیبت وفات نبی دچار نشده است.
هشتم:
طلب استعانت و یاری از نماز بر مصیبت وارده ، خداوند متعال می فرماید : { وبا صبرکردن و خواندن نماز طلب یاری و مدد کنید} پیامبر نیز اینگونه بوده و هرگاه حَزب و اندوهی بر او وارد می شد نماز می خواند » (روایت از ابو داود و حسن به سند ابن حجر ) معنی کلمه «حَزبَه» در متن حدیث یعنی مشکلی براو فرود آمد یا دچار اندوهی شد. هنگامی که ابن عباس از وفات یکی از برادرانش با خبر شد انا لله وانا الیه راجعون را خواند و دو رکعت نماز با قعده ی طولانی به جای آورد سپس برخاست در حالیکه می گفت {استعینوا بالصبر والصلاه . {روایت از ابن حجر و طبری به اسناد حسن آن را خارج کرده است}.
نهم:
ثواب مصیبتها و صبر بر آنها را به خاطر داشته باش . وحالا نمونه ای از آن ثواب ها:
۱- داخل شدن در بهشت : {و ملائکه از هر دری بر آنها وارد می شوند و می گویند درود بر شما به خاطر صبریتان پس چه خوب است زندگی و جهان آخرت } ( رعد ۲۳،۲۴)
رسول خدا صلی الله علیه و سلم می فرمایند:خداوند متعال می گوید : بنده ی مومنِ من را، هنگامی که صفی او در دنیا از وی گرفته شد سپس او را به احتساب در آورد هیچ پاداشی نیست جز بهشت . روایت از بخاری. منظور از صفی دوست خالص و ناب است از قبیل فرزند ، برادر و هر کسی که انسان او را دوست دارد و مراد از به احتساب در آورد یعنی بر فقدانش صبر کرد به این امید که خداوند به خاطر این صبر به او جزای خیر دهد.
و در حدیث قدسی آمده که خداوند می فرماید : ای فرزند آدم ، اگر در صدمه و بلای بزرگ صبر کردی به هیچ پاداشی غیر از بهشت برای تو راضی نمی شوم .« ابن ماجه روایت کرده و سندش را بوصیری تصحیح کرده است».
۲-همانا صبر کنندگان پاداش خود را کامل و بدون حساب و کتاب دریافت می کنند . خداوند متعال فرموده است :{بگو ای بندگان من که ایمان آورده اید از خدایتان بترسید ، برای کسانی که دراین دنیا نیکی کنند ، نیکی و حسنه است، و زمین خداوند پهناور است ، براستی که صبر کنندگان پاداش خودشان را کامل و بدون حساب در یافت می کنند} (زمر ،۱۰)
اوزاعی می گوید : برای آنها وزن و کیل و پیمانه ای وجود ندارد بلکه مشت مشت و خروار خروار به آنها داده می شود.
۳- همراهی خداوند برای آنها است و این همراهی ضروری و مورد نیاز است برای مدد و نصرت و توفیق . خداوند متعال می فرماید : { براستی که خداوند با صبر کنندگان است )
۴- محبت خداوند نسبت به آنها . خداوند بلند مرتبه می فرماید :{ و خداوند صبر کنندگان را دوست دارد}.
۵- درگذشتن از گناهان و آمرزش آنها : رسول خدا صلی الله علیه و سلم می فرماید ” بر مسلمان هیچ دردی و بیماری و مرضی وحتی خاری که او را مجروح سازد، اصابت نمی کند مگر آنکه خداوند به خاطر آن از خطاهای او چشم پوشی می کند . و رسول صلی الله علیه و سلم می فرماید:”همیشه مرد وزن مؤمن در جان و فرزند و مالش مورد آزمایش است تا اینکه خداوند از وی خطاها یش را دور سازد( روایت از ترمذی )
۶- دریافت درود و رحمت و هدایت از طرف خداوند : خداوند متعال می فرمایند:{ و بشارت باد صبر کنندگان را ، همان کسانی که چون بر آنها مصیبتی وارد شود گفتند ما از خداییم و همه به سوی او باز می گردیم ، آنها را درود و رحمتی از خداوند است و آنها همان هدایت شدگان هستند}(بقره ۱۵۵-۱۵۷)
یکی از گذشتگان در حالی که بر مصیبتی که به او رسیده بود ،تسکین داده می شد چنین گفت ( و برای چه صبر نکنم و حال آنکه خداوند مرا به خاطر این صبر به سه خصلت وعده داده است که هر کدام از آنها از هرچه در دنیا و روی آن است ،بهتر می باشد ) یعنی سه و یژگی که در این آیه ذکر شد.
۷- بالا رفتن درجه ی مصیبت زده : رسول خدا صلی الله علیه و سلم می فرمایند ” به راستی که بنده ، هرگاه از طرف خداوند برایش جایگاه و درجه ای در نظر گرفته شد واو با عملش به آن رتبه نرسید پس خداوند اورا در جان و مال و فرزندش امتحان می کند سپس صبر را پیشه اش می سازد تا به آن مرتبه ای که خداوند قبلاً برایش در نظر گرفته است دست یابد. « روایت از ابو داود به تصحیح آلبانی»
برای همین بعضی گفته اند که : تهنیت گفتن برای ثواب آینده (برای انسان ) بهتر است از دلداری و ابراز همدری برای مصیبت کنونی و الان.
ودر پایان : از خداوند می خواهم که میت تورا مورد رحمت و آمرزش قرار دهد و قبرش را برای او گسترده و نورانی سازد و به لطف خود او را در بهشت بی انتهایش وارد کند . براستی که او شنوا و اجابت کننده دعاها است . و ای برادر داغ دیده ی من ، از دعاء کردن برای میت خود غافل نباش ، که آن بزرگترین چیزی است که می توانی به او هدیه دهی .
و صلی الله و سلم علی نبینا محمد و علی آله و صحبه و سلم.
نویسنده: عبدالله بن علی الجعیثن
ترجمه: منیر