بهشت جای پاداش و انعام است، نه محل تکلیف و امتحان.
از این رو حدیثی که ابوهریره رضی الله عنه از رسول الله صلی الله علیه وسلم در وصف نخستین گروهی که وارد بهشت می شوند
مطلب فوق را دچار اشکال میکند. رسول الله صلی الله علیه وسلم در پایان این حدیث میفرمایند:
«یسبحون الله بکره و عشیاً».
«آنها صبح و شام تسبیح میگویند و الله متعال را به پاکی یاد میکنند».
ولی در واقع، حدیث یادشده مورد اشکال نیست. چون این تسبیح از باب تکلیف نیست.
ابن حجر در شرح این حدیث میگوید:
امام قرطبی بر این باور است که این تسبیح از روی تکلیف نیست و در حدیثی که امام مسلم آنرا آورده است، این تسبیح را چنین تفسیر میکند:
«یلهمون التسبیح و التکبیر کما یلهمون النفس».
«بهشتیان و یا نخستین گروه از بهشتیان، این تسبیح را به صورت الهام میگویند.
همانگونه که تنفّس مشقتی را به همراه ندارد، بلکه نوعی سکون و آرامش و برای زنده ماندن لازم است.
بنابراین تنفّس آنها تسبیح میباشد و دلیلش این است که دل های بهشتیان منور به معرفت الله متعال و سرشار از محبت اوست.
«من احب شیئاً اکثر من ذکره».
و هر کس چیزی را دوست داشته باشد، آنرا به وفور یاد میکند.
شیخ الاسلام ابن تیمیه بر این نکته تاکید دارد که این تسبیح و تکبیر، گونهای از نعمت های الله متعال است که بهشتیان از آن بهرهمند میشوند. او میگوید:
این تسبیح و تکبیر از باب تکلیفی نیست که پاداش جداگانهای داشته باشد؛ بلکه خود این عمل از جمله نعمتهایی است که انسان با انجام آن خوشحال میشود و لذّت میبرد.