وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
متاسفانه هر سال با شروع شدن ماه مبارک رمضان عده ای با مطرح کردن بحث تعداد رکعات تراویح به اختلافات پیرامون این موضوع دامن زده و سبب تنش و ناهنجاری در جامعه می شوند.
تا جایی که چند وقت پیش در کتابی خواندم (که از ذکر نامش صرف نظر می کنم) که چنین ادعایی کرده بود: «رسول الله صلی الله علیه و سلم و خلفای راشدین و… بیست رکعت تروایح خواندند و سراسر ممالک اسلامی از ۱۴۰۰ سال تا امروز مطابق آنها عمل کردند و تمامی امت اسلام بر آن اجماع و اتفاق دارند» و مؤلف در این کتاب با استناد به احادیث و روایات ضعیف و غیر معتبر کسانی را که هشت رکعت تراویح می خواندند را با برچسب زدن و اسم درست کردن مورد توهین قرار داده بود.
همچنین در متن سخنان یکی از ائمه جمعه (که اسمش را نمی آورم) خواندم که چنین ادعایی کرده بود: «هشت رکعت تراویح خواندن غلط است و این سخنان هیچ ثبوتی ندارد».
در حالی که هرکس اهل علم است و از احادیث آگاهی دارد می داند که این مساله روشن است و نیازی به این همه درگیری و تنش و تعصب نشان دادن نیست.
در بحث تعداد رکعات تراویح بین علما و مذاهب اختلاف نظرهایی وجود دارد.
برخی از علما معتقدند تراویح ۲۰ رکعت و برخی معتقدند ۳۹ رکعت و برخی هم معتقدند ۸ رکعت است که نظرات همه ی آنها مورد احترام است.
اما آنچه از احادیث و روایات صحیح می توان نتیجه گرفت این است که تراویح هشت رکعت است اما بنده معتقدم در تعداد رکعات تراویح گنجایش وجود دارد به این صورت که هرکس هر تعداد رکعاتی که در رمضان بخواهد می تواند بخواند و تعداد رکعات بستگی به طولانی بودن قیام دارد. یعنی اگر کسی قیام هایش طولانی است تعداد رکعات کمتری بخواند و هرکس قیامش کوتاه است، تعداد رکعات بیشتری بخواند.
چنانچه امام احمد بن حنبل می گوید: « وَأَنَّهُ لَا یتوقت فِی قِیَامِ رَمَضَانَ عَدَدٌ فَإِنَّ النَّبِیَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ لَمْ یُوَقِّتْ فِیهَا عَدَدًا وَحِینَئِذٍ فَیَکُونُ تَکْثِیرُ الرَّکَعَاتِ وَتَقْلِیلُهَا بِحَسَبِ طُولِ الْقِیَامِ وَقِصَرِهِ»: (عدد مشخصی در رابطه ی با قیام رمضان (تراویح) وجود ندارد زیرا رسول الله عدد مشخصی را تعیین نکرده است پس زیاد بودن و کم بودن تعداد رکعات براساس طولانی بودن و کوتاه بودن قیام می باشد). (مجموع الفتاوی/ ج۲۳/ ص۱۱۳)
به این ترتیب هرکس هشت رکعت یا بیست رکعت یا سی رکعت و یا بیشتر تراویح خواند صحیح و پسندیده است و منعی وجود ندارد.
اما متاسفانه عده ای حال دانسته یا ندانسته مساله تعداد رکعات تراویح را مطرح می کنند و بدون هیچ دلیل صحیح و معتبری می گویند رسول الله و صحابه بیست رکعت خواندند و کسانی را که هشت رکعت تراویح می خوانند را گمراه و… خطاب می کنند و این چنین تراویح را تنها در بیست رکعت محدود می کنند و کسانی را که کمتر یا بیشتر از آن بخوانند را با عناوین و برچسب های مختلف مورد حمله قرار می دهند. به همین منظور قصد دارم در این مقاله به نقد و بررسی مهمترین دلایل کسانی که گمان می کنند تراویح فقط بیست رکعت است بپردازم.
نویسنده: امید خزاعی