(پاسخ به اعتراضات حدیث عایشه)
ادعای سوم :حدیث عایشه به تهجد مربوط می شود نه تراویح.
جواب:
در حقیقت تهجد و تروایح یک نماز هستند و حدیث عایشه هم بیانگر همین است که رسول الله در رمضان و غیر رمضان بیش از یازده رکعت نمی خواند یعنی رسول الله در رمضان نمازی غیر از تهجد به نام تراویح نمی خواند وهمان طور که در ابتدا گفته ی این بحث گفته شد تروایح همان قیام رمضان یا نماز شب(قیام اللیل) است.
به همین جهت در هیچ حدیثی پیدا نخواهید کرد که رسول الله و صحابه در شب های رمضان دو نماز به نام تراویح و تهجد خوانده باشند.
به همین منظور علامه انورشاه کشمیری رحمهالله می گوید: «لم یثبت فی روایه من الروایات أنه علیه السلام صلی التراویح والتهجد علی حده فی رمضان»: (درهیچ روایتی به اثبات نرسیده است که پیامبر در رمضان دو نماز جداگانه تراویح وتهجد خوانده باشد). (عرف الشذی/ ج۲/ ص۲۰۸)
و نیز مولانا انور شاه کشمیری در جای دیگر این چنین می گوید: «والمختار عندی أنهما واحد»: (تراویح و تهجد از نظر من یک نماز است).(فیض الباری شرح البخاری/ ج۴/ ص۲۳)
پس با توجه به این که در هیچ حدیث و روایتی نیامده است که رسول الله یا صحابه در رمضان دو نماز جدا؛ یکی به نام تراویح و دیگری به نام تهجد خوانده باشند و با توجه به سخنان و شرح علامه کشمیری رحمه الله پیرامون عدم فرق بین تراویح و تهجد که هر دو آنها یک نماز هستند این نتیجه را می توان گرفت که: تراویح و نماز شب (تهجد) یک نماز هستند.
نویسنده: امید خزاعی