تدبر در آیات

أعوذ بالله من الشیطان الرجیــــم
بِسْـــــمِ اللهِ الـرَّحـْمـــنِ الـرَّحِـیــمِ

{قُلْ تَعَالَوْاْ أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّکُمْ عَلَیْکُمْ أَلاَّ تُشْرِکُواْ بِهِ شَیْئاً وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَاناً وَلاَ تَقْتُلُواْ أَوْلاَدَکُم مِّنْ إمْلاَقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُکُمْ وَإِیَّاهُمْ وَلاَ تَقْرَبُواْ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَلاَ تَقْتُلُواْ النَّفْسَ الَّتِی حَرَّمَ اللّهُ إِلاَّ بِالْحَقِّ ذَلِکُمْ وَصَّاکُمْ بِهِ لَعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ} ‏(۱۵۱).

ابن‌مسعود رضی الله عنه فرمود: هر کس‌ می‌خواهد به‌ وصیت‌ مهر شده‌ رسول‌ خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم بنگرد، باید آیات‌ «۱۵۳ـ۱۵۱» از سوره‌ «انعام‌» را بخواند:

«بگو» ای ‌پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم «بیایید تا آنچه‌ را پروردگارتان‌ بر شما حرام‌ کرده‌است‌، برای‌ شما بخوانم‌» این‌ محرمات‌ الهی‌ عبارت‌اند از: «این‌ که‌ چیزی‌ را با او شریک‌ قرارندهید» یعنی: نخستین‌ چیز از محرمات‌ این‌ است‌ که: حق‌ تعالی‌ بر شما لازم‌گردانیده‌، یا شما را برای‌ آن‌ آفریده‌ که‌ چیزی‌ را با او شریک‌ قرار ندهید. «و به‌ پدر و مادر احسان‌ کنید» با امتثال‌ امر و نهی‌ آنها و این‌ خود به‌ معنای‌ نهی‌ از نافرمانی ‌آنها نیز هست‌. «و فرزندان‌ خود را از بیم‌ املاق‌ نکشید، ما شما و آنان‌ را روزی‌ می‌رسانیم‌» زیرا رزق‌ بندگان‌ بر عهده‌ مولایشان‌ است‌. بنابراین‌، سومین‌ حرام‌؛ کشتن‌ فرزندان‌ است‌. املاق: فقر است‌. یادآور می‌شویم‌ که‌ اهل‌ جاهلیت‌ فرزندان‌ خود را ـ اعم‌ از ذکور و اناث‌ ـ از بیم‌ فقر و تنگدستی‌ می‌کشتند و به‌علاوه‌ درخصوص‌ دختران‌، این‌ رفتار ظالمانه‌ را از بیم‌ عار و ننگ‌ نیز اعمال‌ می‌کردند. «وبه‌ فواحش‌» یعنی: گناهان‌ «نزدیک‌ نشوید» و از آن‌ جمله‌ است‌ زنا و لواط «آنچه ‌آشکار باشد از آن‌ و آنچه‌ پوشیده‌ باشد» یعنی: چه‌ آن‌ کارهای‌ زشت‌ و ناشایست‌ علنی‌ باشد، چه‌ پنهان‌. این‌ چهارمین‌ حرام‌ است‌. «و هیچ‌ نفسی‌ را که‌ خداوند کشتنش‌ را حرام‌ ساخته ‌است‌، جز به‌حق‌ نکشید» کشتن‌ نفس‌ به‌ قصاص‌، کشتن‌ آن ‌به‌سبب‌ ار تکاب‌ زنا در حال‌ احصان‌ و کشتن‌ آن‌ به‌سبب‌ ارتداد، از حق‌ است‌ و این ‌همان‌ اسبابی‌ است‌ که‌ شرع‌ شریف‌ در باب‌ قتل‌ مسلمان‌ آنها را مشروع‌ گردانیده‌است‌. چنان‌که‌ احادیث‌ بسیاری‌ بر آن‌ ناطق‌ است‌، از آن‌ جمله‌ روایت ‌ابن‌مسعود رضی الله عنه از رسول‌ خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم است‌ که‌ در حدیث‌ شریف‌ فرمودند: «ریختن‌ خون‌ شخص‌ مسلمانی‌ که‌ بر یگانگی‌ خداوند و رسالت‌ من‌ گواهی‌ می‌دهد حلال‌ نیست ‌مگر به‌ یکی‌ از سه‌ سبب: زنای‌ مرد زن‌ دار یا زن‌ شوهردار، کشتن‌ نفس‌ به‌ قصاص‌نفس‌ و کشتن‌ کسی‌ که‌ دین‌ خود را ترک‌ کرده‌ و از جماعت‌ مسلمین‌ بریده‌ است‌».پس‌ حرام‌ پنجم‌ کشتن‌ نفس‌ به‌ ناحق‌ است‌. «اینهاست‌ که‌ خدا شما را به‌ آن‌ سفارش‌کرده‌است‌» یعنی: شما را به‌ آنها امر کرده‌ و رعایت‌ آنها را بر شما فرض‌ گردانیده ‌است‌ «باشد که‌ شما بفهمید» امر و نهی‌ خداوند متعال‌ را.

مقاله پیشنهادی

فضیلت سفارش به قرآن

عَنْ طَلْحَهَ ابْنِ مُصَرِّفٍ قَالَ: سَأَلْتُ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ أَبِی أَوْفَى: آوْصَى النَّبِیُّ صلی الله …